Türkiye’de Bir 2025 Yaz Havası Tahmini

Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu

Meteoroloji Mühendisi ve Afet Yönetimi Uzmanı

Gel Gerçek Uzmanına ve Bilime Takıl: Türkiye’de Bir 2025 Yaz Havası Tahmini

Takvim yapraklarına göre meteorolojik yaz mevsimi 1 Haziran’da başlar ve 30 Ağustos’ta sona erer. Çiftçiler sulama takvimlerini buna göre yapar, belediyeler su baskınlarına karşı hazırlıklarını tamamlar. Oysa astronomik yaz, güneşin yaz gündönümünde (yaklaşık 21 Haziran) gökyüzünde en yüksek noktasına ulaştığı anda başlar. Hangisinin “gerçek” yaz olduğu yerine, her iki tanımın da hayatımıza katkısını bilmek, planlarımızı esnek ve bilimsel temelli kılar.

Magazin Rüzgarı mı, Gerçek Bilim mi?

Medyanın sevdiği iddialar her yıl benzer: “Bu yaz gelmiş geçmiş en sıcak yaz olacak!”, “El Niño’dan gelen tatlı yağmurlar serinletecek!”, “La Niña serinlik hediyesi sunacak!” gibi başlıklar, gerçek bilimsel belirsizliklerin gölgesinde eğlenceli olsa da rehber olmaya uzak kalır. Uzun vadeli spekülatif tahminler, birkaç günlük hava raporunu bile şaşırtan doğa koşulları karşısında erir.

Bilimsel Tahminlerin Ortaya Çıkışı

Örneğin Güneydoğu Avrupa Mevsim Tahmin Merkezi (SEEVCCC), atmosfer ve okyanus etkileşimlerini sayısal olarak simüle eden modelleriyle bilimsel mevsimsellik tahminleri yapar. Haziran–Ağustos 2025 için aşağıda verilen tahmin, bilimsel denklemler ve veri entegrasyonlarının sonucudur.

Sıcaklık Tahminleri:

Marmara: İstanbul, Bursa, Kocaeli ve çevresi bu yaz geçen yıllara göre ortalama 1–2 °C daha sıcak olacak. Nemli ve bunaltıcı günler artıyor; dışarıda uzun süre kalırken dikkatli olmak, bol su içmek iyi fikir.

Ege İzmir, Aydın gibi kıyı şehirlerinde havalar biraz daha ılık, gündüzler 0,5–1 °C, iç kesimlerde ise 1–1,5 °C kadar daha sıcak. Akşamları da serinlemek zor; yüzmeye ya da klimalı ortamlara daha sık ihtiyaç duyabilirsiniz.

Akdeniz: Antalya’dan Mersin’e uzanan kıyılarda gündüzler 0,5–1 °C daha sıcak geçecek. Toros Dağları’nın eteklerinde de hissedilir ısınma var. Yaz boyunca denize girip gölgelik alanları iyi seçmek önemli.

İç Anadolu: Ankara, Konya, Kayseri gibi şehirlerde yaz, geçen yıllara göre 1,5–2 °C daha sıcak olacak. Gündüz ve gece sıcaklık farkı küçülüyor, tarımla uğraşanlar sulamayı artırmalı, gündüz saatlerinde dışarıda fazla gezilmemeli.

Karadeniz: Sahil kesiminde 0,5–1 °C kadar ısınma, iç bölgelerde ise 1–1,5 °C’lik artış bekleniyor. Özellikle Ordu–Trabzon hattında nemlice terletecek günler sizi bekliyor; hafif kıyafetler tercih edin.

Doğu Anadolu: Erzurum, Kars, Van çevresi de yüksek yaylalar bile 1–2 °C daha sıcak olacak. Gece don olayları azalacak, gündüz sıcaklıkları artacağından dışarıdaki işler öğleden önce bitirilmeli.

Güneydoğu Anadolu: Diyarbakır, Mardin gibi yerler normalden pek farklı değil; bazı noktalarda yalnızca küçük dereceyle hafif serinleme görülecek. Yine de en sıcak günlerde gölgede dinlenmek iyi olur.

Yağış Tahminleri:

Marmara Bölgesi: Mevsimlik yağış, uzun dönem ortalamasının %50–75’i aralığında gerçekleşecek. İstanbul, Kocaeli, Tekirdağ ve çevresinde konvektif yaz yağışları belirgin biçimde azalacak.

Ege Bölgesi: Hem kıyı (İzmir, Aydın) hem iç kesimlerde yağışlarda %50–70 oranında eksiklik beklentisi var.

Akdeniz Bölgesi: Antalya–Mersin hattında yağışlar normalin %25–50’si kadar (yani %50–75 eksik). Batı Akdeniz kıyılarında ve Toros eteklerinde yaz yağışları önemli ölçüde yetersiz kalacak.

İç Anadolu Bölgesi: Ankara, Konya, Kayseri gibi merkezî platolarda yağış, ortalamanın %60–70’i civarında (yaklaşık %30–40 eksik).

Karadeniz Bölgesi: Batı Karadeniz (Zonguldak–Bartın): Mevsimsel yağışın %70–80’i kadar (yaklaşık %20–30 eksik). Doğu Karadeniz (Rize–Artvin çevresi): Normalin %110–125’i arası (yani %10–25 fazla).

Doğu Anadolu Bölgesi: Erzurum–Erzincan hattında yağışlar ortalamanın %70–80’i kadar (yaklaşık %20–30 eksik). Bayburt ve Artvin’in yüksek kesimleri ise %100–110 civarında (hafif +%0–10) yağış alabilir.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman’ın batı kesimlerinde yağışlar %70–80 aralığında (yaklaşık %20–30 eksik). Hakkâri, Şırnak gibi doğu sınır ilçelerinde %110–130’e varan (yani %10–30 fazla) anomaliler görülebilir.

Bilimle Yazı Kucaklamak

Yaz mevsimini ister astronomik ister meteorolojik tanımlayın, önemli olan serinletici çözümleri hayatın ritmine entegre etmektir. Şarlatanlıklarla değil, sayısal modellerin ve akılcı yöntemlerin ışığında hareket edersek; kavurucu sıcak günleri bile ferah adımlarla geçirebiliriz. Bu yaz, gökten düşen her damlayı gerçek bir zenginlik olarak belleklere kazıyalım.

Not: Bu tahminler sadece bir modele dayalı. Daha tutarlı ve profesyonel bir tahmin için bir çok modelin eğilimlerine bakılması gerekir…