UEFA ülke puanı nedir? Türkiye UEFA ülke sıralamasında kaçıncı?

UEFA ülke puanı nedir? UEFA ülke puanı nasıl belirlenir? Türkiye kaçıncı sırada? İşte merak edilen soruların yanıtları...

UEFA ÜLKE PUANI NEDİR?

UEFA katsayıları, Avrupa Futbol Federasyonları Birliği'nin (UEFA) üyesi olan ülke federasyonlarını, Millî Futbol Takımlarını ve Avrupa Kupalarına katılan takımlarını sıralamakta kullandığı sisteme verilen isimdir.

3 çeşit katsayı hesabı yapılmaktadır:

Millî takım katsayıları: Millî Futbol Takımlarının, Avrupa Futbol Şampiyonası eleme turları ve finalleri kura çekimindeki torba durumunu belirlemekte kullanılır.
Ülke katsayıları: Bir üye ülke federasyonundan UEFA Şampiyonlar Ligi ve UEFA Avrupa Ligi'ne katılacak takımların sayısı ve başlayacağı turların belirlenmesinde kullanılır.
Takım katsayıları: UEFA Şampiyonlar Ligi ve UEFA Avrupa Ligi'ne yerel liglerinden katılma hakkı kazanan kulüplerin eleme turlarına seribaşı olarak girip girmeyeceği ve grup aşamalarında torbaları belirlemekte kullanılır.

Katsayı hesaplama metodu
Millî takım katsayıları
Eski sistem
UEFA tarafından her 2 yılda bir Kasım veya Aralık aylarında eleme maçlarının tamamlanmasından sonra açıklanan Millî Futbol Takımlarının sıralamasında kullanılan katsayıdır. Yeni katsayı hesaplama metodu 20 Mayıs 2008 tarihinde ilan edilmiş ilk olarak Kasım 2009 da açıklanmıştır.[1][2][3][4]

Sistem her 2 yıllık periyotlar şeklinde yürümektedir. Her periyot yılına göre, FIFA Dünya Kupası veya Avrupa Futbol Şampiyonası eleme maçlarını ve finallerini kapsamaktadır. Özel maçlar dikkate alınmamaktadır. Oynanan her millî maç için aşağıda belirtilen kurallara göre puanlar verilir ve maç başına puan hesaplanır.

Oynanan her maç için 10,000 puan (sonuca bakılmadan)
Galibiyete 30,000 puan
Beraberliğe 10,000 puan
Penaltı atışlarıyla kazanana 20,000 puan kaybedene 10,000 puan
Atılan her gol için 501 puan
Yenilen her gol için -500 puan
Finaller öncesi play-off maçları 4,000 ekstra puan
Finallerde grup maçları 8,000 ekstra puan; son 16 turu 12,000 ekstra puan; çeyrek final 18,000 ekstra puan; yarı final 28,000 ekstra puan; 3. lük maçı 18,000 ekstra puan; final maçı 38,000 ekstra puan
Son 2 periyodun %40 'ı en eski periyodun %20 si hesaba katılır.
Eğer bir takım, herhangi bir periyodu oynamamışsa diğer periyotlar ağırlıklandırılmış şekilde dikkate alınır. (Örneğin 2015 Fransa katsayısı hesabında 2010-2012 periyodunun % 33,3'ü 2012-2014 periyodunun % 66,7'si dikkate alınacaktır.)
Ev sahibi takımlar eleme turlarına katılmadığı için oynanmış olduğu en son eleme turu maçları dikkate alınır. (örneğin Fransa 2016 Avrupa Şampiyonası ev sahibi olduğu için 2017 katsayıları hesaplanırken 2014 Dünya Kupası eleme maçları dikkate alınacaktır)
Yeni sistem
Millî takımlar, 2018 Eylül ayında düzenlenmeye başlayan 2018-19 UEFA Uluslar Ligi sıralama kriterlerine göre sıralanacaktır.

Ülke katsayıları
Bir ülkeden o sene UEFA Avrupa Ligi ve Şampiyonlar Ligi'ne kaç takım katılmışsa, onların topladığı puanlar toplanır ve Avrupa kupalarına katılan takım sayısına bölünür. Bu puanlama ülke takımları için şu şekildedir:

Elemelerde;

Galibiyet: 1 puan
Beraberlik: 0,5 puan.
Gruplar ve sonrasında;

Galibiyet: 2 puan
Beraberlik: 1 puan.
Not: Penaltı atışlarıyla tur geçmek puanı etkilemez. (120 dakika sonucu dikkate alınır)

Bonuslar;

Gruplara kalma (UEFA Şampiyonlar Ligi için): 4 puan (2004-2009: 3 puan, 1995-2004: 1 puan, 1992-1995: 2 puan)
Gruplardan çıkmak (UEFA Şampiyonlar Ligi için): 5 puan (2004-2009: 1 puan, 2004 öncesi: 0 puan)
Çeyrek finale çıkmak (ŞL ve AL için) : 1 puan
Yarı finale çıkmak (ŞL ve AL için) : 1 puan
Finale çıkmak (ŞL ve AL için) : 1 puan
Ülke takımlarının yukarıdaki hesaplamaya göre aldığı tüm puanlar toplanır. Bu puanlar ülkeden o yıl Avrupa kupalarına katılan takım sayısına bölünerek ülke puanı hesaplanır.

Takım katsayıları
Elemelerde;

1.turda elenmek (ŞL için): 0,5 puan

2.turda elenmek (ŞL için): 1 puan

1.turda elenmek (AL için): 0.25 puan

2.turda elenmek (AL için): 0.5 puan

3.turda elenmek (AL için): 1 puan

Play-off turunda elenmek (AL için): 1.5 puan

Gruplar ve sonrasında;

Galibiyet: 2 puan
Beraberlik: 1 puan.
Not: Penaltı atışlarıyla tur geçmek puanı etkilemez. (120 dakika sonucu dikkate alınır)

Bonuslar;

Gruplara kalma (ŞL için): 4 puan (2004-2009: 3 puan, 1995-2004: 1 puan, 1992-1995: 2 puan)
Gruplara kalma (AL için): Minimum 2 puan (Bonus değildir. Örneğin Gruplarda 5 mağlubiyet 1 beraberlik alan takım 2 puan kazanır)
Gruplardan çıkmak (ŞL için): 5 puan (2004-2009: 1 puan, 2004 öncesi: 0 puan)
Çeyrek finale çıkmak (ŞL ve AL için) : 1 puan
Yarı finale çıkmak (ŞL ve AL için) : 1 puan
Finale çıkmak (ŞL ve AL için) : 1 puan.
Bu puanların yanı sıra bir de takım, o seneki ülke puanının % 20'sini alır. (2004-2008: % 33'ü, 1999-2003: %50'si) [5] 2018-19 sezonundan itibaren ülke puanı eklenmesi uygulaması kaldırılacaktır. Eğer son 5 yıl içindeki kulüp katsayısı ülke katsayısının % 20'sinden düşükse ülke katsayısının % 20'si kulüp katsayısı olarak alınacaktır.[6]

Örnek bir katsayı hesaplaması
Bir sezonda;

X takımı Şampiyonlar Ligi ön elemeleri 3. turunda 1 galibiyet 1 mağlubiyet alarak Avrupa Ligi 4. ön eleme turuna düşsün. Bu turda da 1 beraberlik 1 mağlubiyet alarak elensin.

Y takımı Avrupa Ligi 2. ön elemesini 2 galibiyetle geçsin. 3. ön eleme turunda 2 mağlubiyet alarak elensin.

Z takımı 4. ön eleme turunu 2 galibiyetle geçerek gruplara kalsın. gruplarda 2 galibiyet 4 mağlubiyet alarak elensin.

R takımı 3. ve 4. ön eleme turlarını 3 galibiyet 1 beraberlikle geçerek gruplara kalsın. Gruplardan 4 galibiyet 1 beraberlik 1 mağlubiyet alarak bir sonraki tura kalsın ve bu turda 2 maçı da kaybederek elensin.

P takımı ise gruplarda 1 galibiyet 2 beraberlik 3 mağlubiyet alarak elensin.

Bu durumda;

Ülke puanı:

Elemelerde alınan toplam 8 galibiyet 1 beraberlik 5 mağlubiyet sayesinde toplam (8x1)+(1x0.5)= 8.5 puan
Gruplarda alınan toplam 7 galibiyet 3 beraberlik 8 mağlubiyet sayesinde toplam (7x2)+(3x1)= 17 puan
P takımının Şampiyonlar Liginde oynamasından dolayı 4 bonus puan
8.5+17+4=29.5 toplam puan takım sayısına bölünerek elde edilir.
29.5/5=5.900 puan ülke puanına denk gelir. Bu puan 5'e bölünerek takım puanlarına eklenir.
Kulüp puanı:

X Puanı:
Avrupa Ligi Play-Off turuna kaldığı için 1.5 + Ülke puanı katkısı (5.900/5) = 2.680

Y Puanı:
Avrupa Ligi 3. turuna kaldığı için 1.0 + Ülke puanı katkısı (5.900/5) = 2.180

Z Puanı:
Grup maçlarında 2G 0B 4M için (2x2) + Ülke puanı katkısı (5.900/5) = 5.180

R Puanı:
Grup maçlarında 4G 1B 1M için (4x2+1x1) + Ülke puanı katkısı (5.900/5) = 9.180

P Puanı:
Şampiyonlar Ligi gruplarına kaldığı için 4.0 + gruplarda elde edilen 1G 2B 3M için (1x2+2x1) + Ülke puanı katkısı (5.900/5) = 9.180 puan olarak hesaplanır.

UEFA ÜLKE PUANI SIRALAMASINDA TÜRKİYE KAÇINCI SIRADA 2020?

BÜYÜK TEHLİKE

Sezon sonunda 12. sırada kalmamız durumunda 2022-2023 sezonunda Şampiyonlar Ligi'ne direkt giden takımımız olmayacak. UEFA ülke puanı sıralamasında 13. sıraya gerilememiz durumunda UEFA Avrupa Ligi'ne direkt giden takımımız da olmayacak.

29 Eylül’de oynanan maçlar sonrası güncel UEFA ülke puanları:

10. Avusturya - 30.125

11. Ukrayna - 29.100

12. Türkiye - 28.800

13. İskoçya - 28.125

Yoluna devam eden takım sayısı:

Avusturya: 4/5

Türkiye: 3/5

İskoçya: 2/4

Ukrayna: 3/5

Kaynak:Vikipedi