Mikroplastik nedir? Mikroplastiklerin zararları!
Mikroplastik nedir? sorusu TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi tarafından yapılan araştırmada, Kızılırmak, Susurluk, Gediz, Dalaman ve Dilderesi havzalarında gerçekleştirilen incelemeler sonucunda toplamda 290 milyon adet mikroplastik tespit edilmesi üzre gündeme geldi. Bu çerçevede 'Mikroplastik nedir?' veya 'Mikroplastiklerin zararları nedir?' gibi sorular araştırılmaya başlandı. Peki mikroplastik nedir? İşte Türkiye'de rastlanan mikroplastiklerin doğaya ve insana zararları!
Türkiye'nin önemli su kaynaklarından olan bu beş havzanın mikroplastik kirliliği açısından incelenmesi, çevresel bir sorun olarak ortaya çıkan mikroplastiklerin yaygınlığını ve etkilerini ortaya koydu. Araştırmanın sonuçları, mikroplastiklerin çevremizde ne kadar yaygın olduğunu ve su ekosistemlerinde ciddi bir kirlilik kaynağı olduğunu gösterdi. Peki mikroplastik nedir? Zararları neler? İşte ayrıntılar...
MİKROPLASTİK NEDİR?
Mikroplastikler, çeşitli kaynaklardan kaynaklanan plastik atıkların çevrede bozunması veya parçalanması sonucu oluşurlar. Yıkık plastik şişeler, poşetler, ambalaj malzemeleri ve tekstil ürünleri gibi plastik ürünlerin parçalanmasıyla mikroplastikler ortaya çıkar. Bu küçük parçacıklar su yolları ve akarsular yoluyla denizlere ulaşabilir, deniz canlıları tarafından yanlışlıkla tüketilebilir ve ekosistemlerde ciddi etkilere neden olabilir.
Mikroplastikler, plastik malzemelerin çeşitli yollarla parçalanması veya üretim sürecinde bilinçli olarak üretilen küçük parçacıklardır. Boyutları genellikle 5 milimetrenin altındadır ve çıplak gözle görülemeyecek kadar küçüktürler. Mikroplastikler çeşitli kaynaklardan çevreye yayılabilir ve su, toprak, havada bulunabilir.
Mikroplastiklerin su ekosistemlerine olan etkisi büyük önem taşımaktadır. Deniz canlıları plastik parçacıkları besin olarak algılayabilir ve bu durum besin zinciri boyunca mikroplastiğin yayılmasına neden olabilir. Böylece, deniz yaşamı ve ekosistem dengesi ciddi şekilde etkilenebilir. Peki mikroplastiklerin zararları neler?
MİKROPLASTİKLERİN ZARARLARI
1) Mikroplastikler özellikle denizlerde ciddi bir çevresel sorun oluştururlar. Denizlerde yoğun miktarda mikroplastik bulunur ve sucul organizmalar tarafından yanlışlıkla tüketilebilirler. Deniz canlıları plastik parçacıkları besin olarak algılarlar ve bu parçacıklar besin zinciri boyunca yukarı doğru ilerler. Sonuç olarak, deniz yaşamı üzerinde önemli etkiler oluşabilir ve ekosistem dengesi bozulabilir.
2) Deniz canlıları tarafından tüketilen mikroplastikler, sonunda insan gıda zinciri içinde bulunan balıklar ve diğer deniz ürünleri aracılığıyla insanlara da ulaşabilir. Bu durumda, insanlar mikroplastikleri dolaylı olarak tüketirler. Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri tam olarak anlaşılmamış olsa da, potansiyel risklerin olduğu düşünülmektedir.
3) Mikroplastikler tarım arazilerine veya bahçelere karışabilir ve toprağın verimliliğini olumsuz etkileyebilirler. Toprağın yapısını bozabilir, su tutma kapasitesini azaltabilir ve bitki gelişimini engelleyebilir. Ayrıca, bitkilerin kökleri üzerinde birikerek besin alımını da engelleyebilir. Bu, tarımsal üretimi olumsuz etkiler ve gıda güvenliğini tehdit eder.
4) Mikroplastikler, plastik üretiminde kullanılan kimyasal maddeleri içerebilir veya çevreden emebilir. Bu durum, mikroplastiklerin toksik kimyasalların kaynağı olabileceği anlamına gelir. Mikroplastiklerle temas eden su veya toprak gibi ortamlardaki kimyasal maddeler, mikroplastiklerin yüzeyinde birikebilir ve bu maddelerin insanlar veya diğer organizmalar tarafından emilmesini artırabilir.
5) Mikroplastiklerin havada bulunması da bir endişe kaynağıdır. Plastik parçacıklar, çevredeki plastik atıkların bozunması veya kirlilik kaynaklarından kaynaklanan toz, duman ve diğer partiküllerin bir parçası olarak havada bulunabilir. Solunabilir mikroplastiklerin solunum yolu hastalıklarına, alerjik reaksiyon