Malatya’da zirai don felaketi: Çiftçiler kayısı ağaçlarını kurtarmak için budamaya başladı
Malatya’da 12 Nisan’da yaşanan zirai don, dünya kuru kayısı üretiminin %85’ini karşılayan kentte 9 milyon kayısı ağacını vurdu. Çağla dönemindeki kayısılar ve diğer meyveler zarar gördü. Üreticiler, gelecek yıllarda verim alabilmek için dondan etkilenen ağaçlarda budama çalışmalarına hız verdi. Çiftçi Cahit Zafer Leventoğlu, durumun çok vahim olduğunu belirtti.
Dünya kuru kayısı üretiminin %85’ini sağlayan Malatya, 12 Nisan 2025 Cumartesi günü yaşanan zirai don felaketiyle sarsıldı. Kentte çağla döneminde olan yaklaşık 9 milyon kayısı ağacı ile birlikte elma, armut ve ceviz gibi diğer meyve türleri de ağır hasar aldı. Sıcaklıkların bazı bölgelerde -13 dereceye kadar düşmesi, özellikle çiçek ve küçük meyve aşamasındaki ağaçlarda büyük kayıplara yol açtı. Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, zararın beklentilerin ötesinde olduğunu ve kent ekonomisinin belkemiği olan kayısının neredeyse tamamının kaybedildiğini ifade etti.
ÇİFTÇİLER AĞAÇLARI KURTARMAK İÇİN BUDAMA YAPIYOR
Mahsulden umudunu kesen Malatyalı çiftçiler, ağaçların gelecek yıllarda yeniden verim verebilmesi için budama çalışmalarına başladı. Kayısı üreticisi Cahit Zafer Leventoğlu, “Durum tahminlerden çok daha kötü. Dondan zarar gören ağaçları kurtarmak için budama yapıyoruz. İlerleyen yıllarda mahsul alabilmek adına bu çalışmalara mecburuz,” dedi. Budama, ağaçların fizyolojik yapısını güçlendirmek ve don nedeniyle zarar gören dalları temizlemek için kritik bir adım olarak görülüyor. Ancak uzmanlar, yanlış budamanın ağaçlara daha fazla zarar verebileceği konusunda uyarıyor.
BUDAMA NASIL YAPILMALI?
Malatya Turgut Özal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hakan Yıldırım’a göre, kayısı ağaçlarında budama dinlenme döneminde yapılmalı. “Erken budama, ağaçların soğuğa karşı hassasiyetini artırabilir ve zamk salgısına neden olabilir,” diyen Yıldırım, kuru veya zarar görmüş dalların işaretlenerek doğru zamanda kesilmesini öneriyor. Budama sonrası yara yerlerinin aşı macunuyla kapatılması, hastalık ve zararlıların önüne geçmek için şart. Çiftçiler, don sonrası ağaçların sürgün ve yapraklarındaki yanmaları temizleyerek, ağaçların toparlanma sürecini hızlandırmaya çalışıyor.
MALATYA’NIN GELECEĞİ İÇİN ÇAĞRI
Zirai don, Malatya’nın 950 bin dekarlık kayısı üretim alanının tamamını etkiledi. Ziraat Mühendisleri Odası Malatya Şube Başkanı Fevzi Çiçek, “Sadece meyve değil, ağaçların sürgün ve yaprakları da yandı. Bu, gelecek yıllarda verimi etkileyebilir,” diyerek tarım sigortası olan çiftçilerin hasar tespiti için başvurmasını istedi. Çiftçiler, devletten acil destek beklerken, Malatya Valisi Seddar Yavuz, zarar tespit çalışmalarının sürdüğünü ve üreticilerin yalnız bırakılmayacağını belirtti. Malatya’nın kayısı ekonomisi için hayati olan bu süreç, hem çiftçilerin hem de yetkililerin ortak çabasıyla aşılmaya çalışılıyor.
