Bayram değil seyran değil... İtalya 40 yıl sonra nükleere dönüyor
İtalya, nükleer enerjide bir zamanlar öncüydü. Ancak 1986’daki Çernobil felaketi sonrası halkın büyük tepkisiyle santraller kademeli olarak kapatıldı. Şimdi ülke yeni bir karar aldı.
Giorgia Meloni liderliğindeki İtalyan hükümeti, nükleer enerjiye dönüş fikrini yeniden masaya yatırdı. Çernobil felaketinin ardından 1986’da santrallerini kapatan ve nükleer enerjiye veda eden İtalya, bu kez enerji güvenliği ve karbonsuzlaştırma hedefleri için geri dönüşü tartışıyor. Hükümet, 28 Şubat’ta kabul edilen bir yasa tasarısıyla bu alanda somut adımlar atmaya hazırlanıyor.
Nükleer Enerjiye Yasal Zemin ve Hedefler
Enerji Bakanı Gilberto Pichetto Fratin, nükleer enerjiye dönüşü sağlayacak yasal çerçevenin bir yıl içinde hazırlanacağını duyurdu. “Yenilenebilir kaynaklarla birlikte son nesil nükleer enerji, karbonsuzlaştırma hedeflerimize ulaşmamızı ve ülkenin tam enerji güvenliğini sağlamamızı mümkün kılacak” diyen Fratin, hem geleneksel hem de yeni nesil reaktörlerin kullanılabileceğini belirtti. Hükümet, nükleer enerjinin elektrik fiyatlarını düşüreceğini ve çelik gibi kirletici sektörlerin karbonsuzlaştırılmasına katkı sağlayacağını savunuyor. Ayrıca, nükleer enerjiden hidrojen üretimi de planlar arasında yer alıyor.
Bir Dönemin Sonu, Yeni Bir Başlangıç mı?
İtalya, nükleer enerjide bir zamanlar öncüydü. Ancak 1986’daki Çernobil felaketi sonrası halkın büyük tepkisiyle santraller kademeli olarak kapatıldı; son santral 1990’da faaliyetini durdurdu. 2011’de Fukuşima kazasının ardından yapılan referandumla da sektörü canlandırma girişimleri suya düştü. Şu anda ülkede söküm aşamasında dört reaktör bulunuyor ve atık depolama sorunu çözülememiş durumda. 50’den fazla tesis, nükleer atık kabulünü reddetti. Yeni yasa, eski santrallerin sökümü, atık yönetimi ve küçük modüler reaktörler (SMR) gibi yenilikçi teknolojilerin geliştirilmesini kapsayacak.
Tartışmalar ve Eleştiriler Alevleniyor
Hükümetin planı, Enel, Ansaldo ve Leonardo gibi şirketlerin katılımıyla küçük modüler reaktörler inşa edecek devlet destekli bir oluşumu içeriyor. Finansman özel yatırımlar ve kamu sübvansiyonlarıyla sağlanacak. Ancak muhalifler, nükleer enerjinin yüksek maliyetli olduğunu, uygulanmasının yıllar aldığını ve fosil yakıtların aşamalı olarak devre dışı bırakılmasını geciktirebileceğini vurguluyor. İklim düşünce kuruluşu Ember’dan analist Beatrice Petrovich, İtalya’nın nükleer enerjiyle uranyum kaynaklarına bağımlı hale gelebileceğini ve bunun jeopolitik riskler yaratabileceğini söylüyor. Öte yandan Roma, yenilenebilir enerjiye yeterince odaklanmamak ve Akdeniz’de gaz merkezi olma hedefini öne çıkarmakla da eleştiriliyor.
