Kasım ayı başından itibaren İstanbul, Adıyaman ve Sakarya gibi illerde yaşanan zehirlenme olayları alarm zillerini çaldırdı.
Sakarya'da bir ceza infaz kurumunda konserve balık kaynaklı 266 kişi hastanelik olurken, Adıyaman KYK yurdunda 70 öğrenci akşam yemeği sonrası zehirlenme şüphesiyle tedavi altına alındı.
En trajik olay ise İstanbul Esenyurt'ta yaşandı: 12 yaşındaki Eren Yılgın, gıda zehirlenmesi sonucu hayatını kaybetti.
Uzmanlar, vakaların çoğunun tek tencerede uzun süre bekletilen yemekler, yetersiz pişirme (et ve tavukta minimum 75°C'ye ulaşmama) ve 5-63°C arasındaki "tehlikeli sıcaklık bölgesinde" saklanan gıdalardan kaynaklandığını belirtiyor. Gıda Yüksek Mühendisi Dr. Eda Şensu Demir, "Hijyen eksikliği ve denetim aksaklıkları, bakterilerin hızla çoğalmasına yol açıyor" diyor.
Tüketicilerin zehirlenme korkusuyla dışarıdan yemek siparişlerini azaltması, gıda sektörünü derinden yaraladı.
HaberTürk'e konuşan kuryeler, "1,5 ay önce günde 30 paket taşırken, şimdi 20-25'e düştü" diyor.
Özellikle kumpir, tavuk döner, midye, lahmacun, tantuni ve kokoreç gibi sokak lezzetlerinde siparişler neredeyse sıfırlandı.
İndirim kampanyalarına rağmen çevrimiçi uygulamalardaki hareketlilik azaldı; zincir markalar ve market siparişleri ise nispeten stabil kaldı. Esnaf, "Vatandaş artık şüpheyle bakıyor, evde pişirmeyi tercih ediyor" diye yakınıyor.
Aylık 15 bin TL kayıp
Paket servis zincirinin en alt halkası olan kuryeler, gelir kaybının en ağır yükünü taşıyor.
Günlük paket sayısındaki düşüş, saatlik ücret ve bahşişlerle beslenen maaşlarını doğrudan etkiliyor.
Bir kurye, "Eskiden ayda 25-30 bin TL kazanıyorduk, şimdi 10-15 bin TL'ye indi" diyerek aylık kaybın 15 bin TL'yi bulduğunu belirtiyor.
Sektör temsilcileri, bu durumun binlerce çalışanın geçim sıkıntısına yol açtığını vurguluyor; bazı kuryeler ek işlere yönelmeye başladı.
Tarım ve Orman ile Sağlık Bakanlıkları, vakalara karşı ortak kampanya başlattı. Tüketicilere şu uyarılar yapıldı: Şüpheli gıdaları ALO 174 hattına bildirin, bozulmuş konserveleri tüketmeyin, mantar ve otları uzman onayı olmadan yemeyin. İşletmelere ise HACCP (Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi) zorunluluğu hatırlatıldı. Dr. Şensu Demir, "Risk bazlı denetimler artırılmalı, gıda mühendisleri istihdamı genişletilmeli" önerisinde bulunuyor. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, küresel ölçekte her yıl 420 bin kişi gıda zehirlenmesinden ölüyor; Türkiye'de de önlemler acil.
