Geçmişin izlerini günümüze taşıyan Yozgat’ın gezilecek yerleri ve yöresel lezzetleri

Yozgat; Frig, Pers, Roma ve Osmanlı gibi medeniyetlere kucak açan tarihi kentlerden biri olarak günümüze birçok eser ulaştırmıştır. Yozgat’ ta tarihsel süreç içerisinde topraklarında yaşayan insanların bıraktığı ayak izlerine rastlayabilirsiniz. Kentin tarihe ışık tutan gezilecek yerleri ve yöreye özgü yemekleri görülmeye değer. İşte Yozgat’ta ki o adresler…

Akdağmadeni Eski Kilise

Kitabesinden 1862 yılında yapılduğı anlaşılan Akdağmadeni Kilisesi, Yozgat'ın birçok medeniyete ve kültüre  ev sahipliği yaptığının göstergelerinden biri.

Çapanoğlu Cami

Ülkemizin birçok yerinde bulunan sayısız camiler inanç turizminin önemli eserleri arasındadır. Halk arasında Büyük Cami veya Ulucami diye anılan Çapanoğlu Cami, Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Avrupa etkisinde ortaya çıkan Türk mimari tarzının Anadolu’daki önemli örneklerinden biridir.

Çeşka Yeraltı Şehri

Ülkemizin farklı illerinde bulunan yeraltı şehirlerden biri de Yozgat'ta bulunuyor. Çeşka yeraltı şehrine üç ayrı yerden giriliyor. Yeraltı şehrinin en üst kısmında kayalara oyulmuş büyük ve küçük kaya mezarları tespit edilmiştir. Tepenin eteklerinden yıkıntı taşlar arasında tek renkli astarlı ve astarsız Roma, Bizans ve boyalı Frig seramiğine rastlanılmıştır. 

Kazankaya Kanyonu

Ülkemizin birçok yerinde turistik açıdan önemli olan kanyonlar bulunuyor. Bunlardan biri de Yozgat'ta bulunan Kazankaya kanyonu.

 Kanyon içerisinden, Yeşilırmak'ın bir kolu olan Çekerek Irmağı geçmektedir. Irmağın aktığı vadinin her iki yanında yükselen kayalar üzerinde duvar kalıntıları, hatıl oyuklar ve merdiven basamakları, tanrıça Kybele (Kibele)kabartması (bereket ve bolluğun simgesi) görülmektedir. Bir niş içerisinde, kabartma şeklinde yapılmış olan devasa boyuttaki (boyu 3.16 metre) tanrıça Kybele (Kibele) kabartması, Çekerek Irmağı'nın diğer yanındaki kayalar üzerinde yükselen kaleye doğru bakmaktadır.

Kerkenes Harabeleri (Kayıp Şehir Pteria)

Şehrin Demir Çağı'nda M.Ö.600 yıllarında Medler tarafından kurulduğu tahmin edilmekte ise de 2003 kazı sezonunda Frigce yazıtlar bulunması kentin bir Frig yerleşimi olabileceğini de göstermektedir. 

Sarıkaya Roma Hamamı

Roma döneminden günümüze ulaşan önemli eserlerden biri olan Sarıkaya Roma Hamamı, 2018 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne alınmıştır. Sarıkaya Roma Hamamı ya da diğer adıyla Kral Kızı Hamamı Yozgat Sarıkaya İlçesi Kaplıcalar Mahallesi'ndedir.

Antik Dönem'de Aquae Sarvenae ve Basilica Therma diye adlandırılan Sarıkaya, o dönemde de önemli bir kaplıca merkeziydi. Roma Dönemi'ne ait hamamın yalnızca tonozlu mekânına geçişi sağlayan arkat dizileri ile bunun üzerindeki boğa başlı kornet motifli süslemeleri günümüze kadar gelebilmiştir. 

Yozgat Çamlığı Milli Parkı

Yozgat'ta dinlenilecek yerlerden biri olan Yozgat Çamlık Milli Parkı, 1958 yılında milli park ilan edilmiştir. 264 hektarlık alanına sahip olan Çamlık Milli Parkı Türkiye'nin ilk milli parkıdır.

Yozgat Çamlığı Milli Parkı 1982 yılında yapılan bir araştırmaya göre, Kafkas Çamı (Pinus nigra Arn. Subsp. Pallasiana) denilen 400 – 500 yaşlarında Karaçam türünü barındırmaktadır. Bu çam türü Türkiye'de sadece Çamlık'ta bulunmakta ve halen tohum verebilmektedirler. Ayrıca Çamlık'ta 43 familya ve 144 cins içinde toplam 212 bitki türü yaşamakta olup, bunların içinde 30’a yakın endemik tür bulunmaktadır. Bu nedenle Yozgat Çamlığı'nda botanik turizm potansiyeli de bulunmaktadır.

Yozgat Müzesi

Yozgat'ta bulunan arkeolojik eserlerin ve yörenin kültürünü yansıtan eserlerin sergilendiği müze 1985 yılında ziyarete açıldı. Müzede 2802 adet etnografik eser bulunuyor. Etnografik eserler genelde Osmanlının Geç Dönemleri ve Cumhuriyetin ilk yıllarına ait erkek ve bayan giyim kuşam eşyaları, mutfak eşyaları, çeşitli silahlar, ahşap malzemeler, kilim ve halı dokumalar, el yazma eserler, sancak gibi eserlerden oluşmaktadır.

Müzeni arkeolojik eserler bölümünde ise gennellikle taş eserler yer alıyor.

Yozgat Sarıkaya Kaplıcaları

Yozgat'ta bulunan kaplıca suları, Sağlık Bakanlığı'nın yapmış olduğu analizler sonucunda kabuna bağlı siyatik ağrılar, ağrılı kadın hastalıkları, kadınların enfeksiyon sekeline bağlı olarak süregelen akıntılar, spastik ağrıları, spastik kolitler, böbrek taşlarının düşmesinde üreter üzerinde spazmolitik etki, karaciğer ve safra kesesi taşları, cilt hastalıkları gibi rahatsızlıkların tedavisinde destekleyici unsur olarak kullanılabiliyor.

Yozgat mutfağında pişen lezzetli yemeklerin neler olduğunu merak ediyorsanız, yöresel yemekler listesine iki dakikanızı ayırın.

Arabaşı

Yozgat mutfaklarında sık sık pişirilen yemelerin başında gelen arabaşı çorbası, Konya, Karaman, Kayseri, Yozgat gibi birçok şehrin mutfağında da önemli bir konumdadır. 

Çiğdem pilavı

Bahar şenliklerinin vazgeçilmez lezzeti olan çiğdem pilavı, çiğdem çiçeği ile yapılıyor.

Düğürcük çorbası

Yozgat'ta meşhur yemeklerden biri olan düğürcük çorbasının yapımı oldukça kolay. Küçük küçük doğranmış soğanlar tereyağıyla hafif kavrulur. Salça eklenip biraz daha kavrulur. 1 lt. sıcak tavuk suyu dökülür. Bulgur, tuz ve kimyon eklenip kaynayıncaya kadar karıştırılır. Kısık ateşte pişirilir. Piştikten sonra nane ve doğranmış maydanoz eklenip ocak kapatılır.

İncir uyutması

Görüntüsü ve tadı ile beğeni toplayan incir uyutmasını Yozgat'ta mutlaka deneyin.

Kuru incirleri yıkayın, birkaç dakika suda bekletin. Saplarını kesip, incirin geri kalanını küçük zar şeklinde doğrayın.Sütü yoğurt mayalama sıcaklığına kadar ısıtın. 

Isınmış sütün içine incirleri ekleyin ve el doğrayıcısıyla incirleri parçalayın. İncir parçası kalmamasına dikkat edin.

Tatlıyı kuplara paylaştırın. Her bir kupun üzerine birer tatlı kaşığı ceviz koyun, üzerine kaşıkla hafifçe bastırın.

Kupları bir tepsiye yerleştirip üzerine streç film geçirin. Üzerine de bir mutfak örtüsü kapatıp, tatlıyı üç saat oda ısısında mayalandırın.Tatlı mayalandıktan sonra buzdolabına alın ve buzdolabında saklayın. Tatlı soğuduktan sonra servis edebilirsiniz.

Madımak yemeği

Yozgat'ın geleneksel yemeklerinden biri olan madmak yemeği, sebze ile yapılmasından dolayı hafif bir yemektir. Madımak otu ile hazırlanan yemek semiz otu ve ıspanak yemeğine de benziyor.

Madımaklar temizlendikten sonra ince ince kıyılır. Bir tencerede sıvı yağ, salça ve pastırma kavurulur. Doğranılan madımaklar üzerine ilave edilir. 15-20 dakika kadar pişilir. Üzerine sarımsaklı yoğurt ekleyerek servis edilir.

Mayalı bazlama 

Un, tuz, maya, su, şeker ile hazırlanıp mayalandırılan hamur pişirildiğinde lezzetli bir tarif ortaya çıkıyor.

Parmak çörek

Yozgat’a özel bir ekmek türü olan parmak çörek, hamur kıvamının ve pişme kıvamı usüllerinin iyi bilinmesi gereken bir lezzettir. En önemli özelliği ise hiç bir katkı maddesi içermemesi ve taş fırında odun ateşiyle yalnız ateşe maruz kalmadan, ısısıyla pişirilmesidir.

Ayrıca üretimde sadece hazır maya kullanılmamakta belli bir miktarda da ekşi maya olarak tabir edilen bir gün önce üretimde kullanılan hamurdan kullanılmaktadır. Bu kullanılan ekşi maya, parmak çöreğe has bir tat vermekte ve pişme sırasında kalın kabuk yapıp parmak çöreğin çıtır olmasını sağlamaktadır.

Pezzik cacığı

Yozgat'ta yapılan pezzik cacığının ana malzemesini pancar oluşturuyor. Pancar suda haşlanır. Salça ile soğan kavrulduktan sonra bulgur ilav edilir ve pişirilir.  Haşlanmış ve küp küp doğranmış pancar, ince ince doğranmış konserve kırmızı biber, tuz ve pancar suyu eklenip tencerenin kapağı kapatılır.
Kısık ateşte suyunu çekene kadar pişirilir. Biraz demlenince servis tabağına alınıp üzerine sarımsaklı yoğurt gezdirilir.

Yozgat böreği

Yozgat'ın meşhur lezzetlerinden olan böreği, ıspanak ve pastırma ile yapılıyor. Tadı ve görüntüsüyle beğeni toplayan börek misafirlere hazırlanan sofralarda baş köşede yerini alıyor.