Otomotiv piyasasıyla yakından ilgilenenler yeni ÖTV düzenlemesinin detaylarını araştırıyor.
ÖTV oranlarındaki değişiklikle fiyat artışı olacak mı? Binek araçlarda ÖTV artışı yok mu, arazi araçlarında mı ÖTV artışı var? Binek araç fiyatları etkilenecek mi? Arazi araçlarında fiyat artışı nasıl olacak? ÖTV düzenlemesi neleri içeriyor? İşte tüm detaylar...
Cumhurbaşkanı yetkisi
Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nda yapılan düzenlemeye göre, Kanun'un II sayılı listesinde yer alan ve yerli katkı oranı en az yüzde 40 olan binek otomobiller ile kamyon, kamyonet, kamyonet grubunda yer alan arazi taşıtları ve motosikletlerin, Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı tarafından münhasıran milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçlarında kullanılmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den müstesna tutulacak. İlgili kuruluşların ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte yerli üretimi bulunmayan hafif ticari taşıtlar da hüküm kapsamında yer alıyor.
Kanun'un II sayılı listesindeki mallar için oranlar ile bu oranlara esas Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) matrahlarının alt ve üst sınırlarını 3 katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, bu sınırlar içinde kalmak şartıyla binek otomobiller ve esas itibarıyla insan taşımak üzere imal edilmiş steyşın vagon ve yarış arabaları dahil diğer motorlu taşıtların motor silindir hacmi, menzilleri ve batarya kapasiteleri için de farklı oranlar belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Yeni ÖTV düzenlemesi
Bazı fosil yakıtla çalışan binek otomobiller ile hem fosil yakıt kullanan hem de elektrik motoru bulunan bazı hibrit otomobillerin ÖTV matrah eşiklerinde ve oranlarında değişikliğe gidiliyor. Buna göre, motor silindir hacmi ve elektrik motor gücüne göre alınacak ÖTV oranları, yüzde 80 ile yüzde 220 arasında değişecek.
ÖTV ORANI YÜZDE 50 OLARAK UYGULANACAK
Kamyonet cinsi araçlardan arazi taşıtı sınıfında olan ve azami yük kütlesi 3 bin 500 kilogramı geçmeyen arazi taşıtları için ÖTV oranı yüzde 50 olarak uygulanacak.
Peki, ÖTV'deki değişiklikle beraber hangi araçların fiyatları ne kadar artacak? İşte detaylar...
Binek araçlarda artış olmayacak
Habertürk yayınında Habertürk otomotiv yazarı Yiğitcan Yıldız, ÖTV düzenlemesini şu ifadelerle değerlendirdi:
"Haziran ayında Meclis'te sunuldu bu teklif ve sunulduğu ilk andan itibaren de gerçekten çok büyük gündem yarattı. Çünkü Türkiye'de 7'den 70'e gelir grubundan bağımsız her kesimin aslında gözü kulağı otomobillerde, otomobil fiyatlarında. Böyle bir teklif olması da tabii ki bu noktada otomobil fiyatlarının vergisi noktasında bir merak yarattı.
Ama en başta şunu söyleyelim; evet belki ÖTV oranları yükseldi binek araçlarda, yüzde 80 şu anda en alt limit oldu ama zaten Türkiye'de baktığımızda son 2 senedir yüzde 80 ÖTV diliminin altında kalan araç bulunmuyordu. Aslında fiilen gerçekleşmiş durum vardı. Bu artık resmiyete dökülmüş oldu. Dolayısıyla şunu rahatlıkla söyleyebiliriz; bu teklif teklifin hemen ardından işte yasalaşmasıyla birlikte araç fiyatlarında, binek araçlarda bir fiyat artışı olmayacak. Çünkü zaten bu olmuştu. Ama bundan sonra eğer matrahlarda ya da oranlarda yeni bir değişim olursa tabii ki de fiyat artışı belki gündeme gelebilir. Ama en azından bu haliyle yani yasalaştığı haliyle bugünden yarın sabaha bir fiyat artışı beklemiyoruz.
Çünkü dediğim gibi zaten Kasım 2022'den itibaren neredeyse bütün araçlar artık yüzde 80 ÖTV oranı geçmişti. Türkiye'de yüzde 80 ÖTV oranının altında kalan araç artık bulunmuyordu. Bu da artık resmiyete dökülmüş oldu.
"3 MİLYON TL'DEN SATILAN 4X4 PICK-UP MODELİN FİYATINA 1 MİLYON TL'YE KADAR ZAM GELECEKTİR"
Pick-up'larda ciddi bir ÖTV artışı oldu. Yüzde 4'ten yüzde 50'ye çıkan bir artış oldu. Bu da herhalde yüzde 45'e yakın bir fiyat artışı demektir. Yani şöyle anlatabiliriz; 3 milyon TL'den satılan 4x4 pick-up modelin artık fiyatına herhalde 1 milyon TL'ye kadar zam gelecektir. Bu noktada tabii bu araçların satışlarını uzun vade takip etmek lazım. Evet, belki burada devletin bir vergi artış beklentisi neticesinde gelir artışı da bekliyor devlet ama belki satışlar burada düşebilir. Çünkü baktığımızda Haziran ayında özellikle pick-up'larda çok önemli bir satış artışı gördük. Yani bu teklifin hemen ardından fiyat artışının olacağını düşünen pick-up müşterisi bu alana çok ciddi bir yönelim yaptı ve Haziran'da tam bir sene öncesinde kıyasla satışlar, pick-up satışları yüzde 400 gibi çok astronomik bir şekilde arttı.
"FİYAT ARTIŞI OLACAĞI İÇİN SATIŞLAR CİDDİ ARTMAYABİLİR, HATTA DÜŞEBİLİR"
Fiyat artışı olacağı yönünde işte beklenti oluşmuştu, Meclis'te teklif sunulduğu andan itibaren, bu beklenti işte satışlara yansıdı. Satışlar yüzde 400 oranında artış gösterdi Haziran ayında. Bu gerçekten çok ciddi bir artış. Yani pazar payı bu araçların ciddi anlamda haziranda yükseldi. Ama bundan sonra şimdi fiyat artışı olacağı için belki de satışlar bu kadar ciddi artmayabilir. Hatta düşebilir. Markalar en azından şu an takip ediyor. Onu söyleyebiliriz. Satışlar ciddi anlamda düşerse fiyat artışı yüzünden Türkiye'de belki de bundan sonra birçok pick-up modelin biz artık ithalatının bittiğini bile görebiliriz. Burada tamamen artık talep pazarı şekillendirecektir pick-up pazarında. Yani bu işte yüzde 45'lik fiyat artışı eğer tüketici nezdinde bir karşılık görürse, satışlar çok ciddi anlamda düşerse ben bu saatten sonra Türkiye'de pick-up'ların sayısının ciddi anlamda düşeceğini düşünüyorum. Ama tabii ki de bunu izleyip göreceğiz"
"MATRAH GÜNCELLEMESİ BEKLENTİSİ VARDI AMA BU OLMADI"
"Peki, lüks araçlar ya da orta segmentli araçlarla ilgili böyle bir ayrım var mı? O noktada bizi bekleyen bir şey var mı?" sorusu üzerine Yıldız şu ifadeleri kullandı:
"Şöyle özetlemek lazım belki de; aslında Türkiye'de biz ÖTV rejiminin 2016 yılından sonra çok ciddi anlamda çok kez değiştiğini gördük. En son da işte yüzde 45, yüzde 50, 60, 70, 80, 150 ve 220 şeklinde dilimler konulmuştu. Bu dilimler evet zamanla işte güncelleme yapılıyordu, matrah güncellemesi oluyordu. İşte araç fiyatları matrah güncellemesiyle fiyatlar düşüyordu. ÖTV oranı düşüyordu. Ama kur artınca da fiyatlar tekrar çıkıp ÖTV oranında tekrar yükseliyordu.
Uzunca bir zamandır yani yaklaşık herhalde 2 seneden fazladır matrah güncellemesi yapılmıyor Türkiye'de. Yapılmadığı için de araçların ÖTV oranında ve fiyatlarında bir düşüş gerçekleşmiyor. En başta söylediğim gibi bu matrah güncellemesi olmadığı için şu an Türkiye'de satılan bütün binek araçlar yüzde 80 ve daha üst ÖTV dilimlerine geçmiş durumda. Dolayısıyla burada bir matrah güncellemesi beklentisi vardı aslında sektörde, piyasada ve müşterilerde ama bu olmadı. Bunun olmamasına karşın işte yasalaşan bir ÖTV, yeni ÖTV'yi aslında konuşuyoruz. Dolayısıyla burada fiyat artışı yani ne ekonomik araçlarda ne lüks araçlarda şu anda olmayacak. Zaten bu araçların ÖTV oranı demin de söylediğim gibi geçmişte fiyatların artması neticesinde günümüz koşullarına gelmişti. Ama bundan sonra bir yetki verildi Cumhurbaşkanına. Yani ÖTV oranlarının artışı noktasında bir yetki verildi. Yani biz bunu önden tahmin etmek aslında çok belki de güç bu saatten sonra. Muhtemelen Resmi Gazete'de bundan sonra hepimiz takip edeceğiz ve gelişmeleri oradan okuyacağız.
"PİCK-UP'LARDA YÜZDE 45'E YAKIN FİYAT ARTIŞI BEKLENİYOR"
Eskiden burada sektörün görüşleri dikkate alınırdı. Otomotiv sektöründeki satışların düşmesi, artması, burada kamu otoritelerinin aslında ÖTV oranlarını belirlemesinde, matrah güncellemesinde etkili olurdu. Bundan sonra böyle olacak mı? Hep beraber bunu izleyip göreceğiz. Ama şunu rahatlıkla söyleyebiliriz; bugünden yarın sabaha bu yasa kapsamında bir fiyat artışı en azından binek araçlarda beklenmiyor. Ama pick-up'larda dediğim gibi yüzde 45'e yakın bir fiyat artışı bekleniyor.
"4X4 PICK-UP MODELLERDE FİYAT ARTIŞI OLMASI ARTIK KAÇINILMAZ"
Sonuçta herkesin gözü kulağı, hepimizin gözü kulağı fiyatlarda. Otomobil çünkü aslında Türkiye'de belki de 7'den 70'e herkesin yani her gelir grubunun, her yaş grubunun ilgi alanı, aslında bir ihtiyaç, mobilite ihtiyacı nihayetinde. Dolayısıyla burada herkesin gözü kulağı tabii ki fiyatlarda. Ama bugünden yarın sabaha fiyat artacak demek de bence çok doğru değil. Bu konuda çıkan haberlere de ben tüketicilerin itibar etmemesini istiyorum. Çünkü zaten Türkiye'de dediğim gibi yüzde 80 ÖTV'nin altında bir araç kalmamıştı. Bu sadece artık bu yaşanan fiili durum resmileşmiş oldu. Dolayısıyla bir fiyat artışı beklentisi bu noktada çok gerçekçi olmayabilir. Ama 4x4 pick-up modellerde fiyat artışı olması artık kaçınılmazdır.
Dolayısıyla 4x4 pick-up modelleri eğer almak isteyen bir müşteri şu an bizi izliyorsa belki de istediği modeli bundan sonra Türkiye'de bulamayabilir. Eğer satışlar çok ciddi anlamda düşerse. Çünkü biz şunu biliyoruz; markalar şu anda bu değerlendirmeleri yapıyor. Eğer talep çok düşerse bu araçların ithalatını da Türkiye'ye bitirme noktasına gelebilirler. Dolayısıyla biz de bu gelişmeleri yakından takip ediyor olacağız"
