Tarihi Rum köyleriyle ünlü olan Gökçeada, Türkiye’nin en büyük adasıdır. Eski Bademli Köyü, Ege Denizi’nin nefes kesen manzarasını sunarken, Zeytinli Köyü ünlü dibek kahvesi ve taş evleriyle dikkat çeker. Dereköy, zamanında Türkiye’nin en büyük köylerinden biri olup, bugün sessizliğiyle mistik bir hava taşır. Tepeköy ise her yıl düzenlenen Asırlık Panayır etkinliğiyle bilinir.
Taş evleriyle ünlü Şirince, İzmir’in Selçuk ilçesine bağlıdır. Bir zamanlar Rumların yaşadığı bu köy, mübadele sonrası Türklerle yeniden şekillendi. Köy, 2012 yılında kıyametin kopmayacağı yerlerden biri olduğu iddiasıyla ün kazanmıştı. Bugün, bozulmamış taş evleri, şeftali bahçeleri ve üzüm bağlarıyla ziyaretçileri büyülemeye devam ediyor.
Mübadele sonrası terk edilen taş evleriyle ünlü olan Kayaköy, Muğla’nın Fethiye ilçesinde bulunuyor. 1923 yılında Rum nüfusunun Yunanistan’a göç etmesiyle boş kalan köyde bugün açık hava müzesi gibi gezilebiliyor. Yamaçlara yayılan evleri, taş sokakları ve mistik atmosferiyle Kayaköy, hem tarihi keşfetmek hem de doğanın içinde huzurlu bir yürüyüş yapmak isteyenler için ideal bir rota.
Kapadokya’nın kalbinde yer alan Sinasos (bugünki adıyla Mustafapaşa), 20. yüzyılın başlarına kadar bölgenin en önemli Rum yerleşimlerinden biriydi. Günümüzde hâlâ ayakta olan taş konaklar, fresklerle süslenmiş eski Rum evleri ve Aziz Nikolaos Manastırı ile tarih meraklılarını kendine çekiyor.
Osmanlı öncesinden beri önemli bir Rum yerleşimi olan Tirilye, Bursa’nın Mudanya ilçesine bağlı. Tarihi taş evleri, zeytinlikleri ve Rumlardan kalma kilise ve manastırlarıyla ünlü bu şirin köy, günümüzde hala yaşıyor ve geçmişin izlerini koruyor.
Rum ve Türk kültürlerinin bir arada şekillendirdiği tarihi bir köy olan Adatepe, Çanakkale’ye bağlı. Zeus Altarı’na yakın konumuyla mitolojik bir öneme sahip olan Adatepe, taş evleri ve zeytinlikleriyle doğayla iç içe bir keşif sunuyor.
Aydın’ın Söke ilçesine bağlı olan Doğanbey Köyü’nün eski adı Rumca ‘’odalar’’ anlamına gelen ‘’Domatia’’dır. Burası, mübadele öncesi önemli bir Rum yerleşimiydi. Bugün taş evleri restore edilerek koruma altına alınmış ve bir açık hava müzesine dönüştürülmüştür.
