Tarihsel benzerlikler neler? Erhan Afyoncu Papa'nın gelişini nasıl değerlendirdi?

Tarihçi Prof. Dr. Erhan Afyoncu, Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyaretini değerlendirirken dikkat çekici bir tarihsel tesadüfe işaret etti: Büyük Şizma döneminde Doğu ve Batı kiliselerinin tamamen ayrıldığı yılda Papa’nın adı 9. Leo’ydu. Afyoncu’ya göre bugün bir başka Leo, iki kiliseyi yakınlaştırma çabası içinde.

Türkiye ziyaretini sürdüren Papa 14. Leo’nun İstanbul temasları, tarihçi Prof. Dr. Erhan Afyoncu tarafından dikkat çekici bir tarihsel perspektifle değerlendirildi. Afyoncu, 1054’te Doğu ve Batı kiliselerinin resmen ayrıldığı dönemde de Papa’nın adının ‘Leo’ olduğuna, bugün ise “başka bir Leo’nun bu ayrılığı yumuşatma çabası içinde bulunduğuna” dikkat çekti.

Afyoncu’ya göre bu durum “tarihin ilginç bir tesadüfü”.

Roma–İstanbul Çekişmesi 4. Yüzyılda Başladı

Afyoncu’nun hatırlattığına göre:

330 yılında Konstantin’in başkenti İstanbul’a taşımasıyla Roma’nın dinî otorite tekeli sarsılmaya başladı.
343 Serdika Konsili’nde Roma ile Doğulu piskoposlar arasında ilk büyük gerilim yaşandı.
381 İstanbul Konsili ile İstanbul, Roma’dan sonra ikinci yetkili makam ilan edildi.
395 sonrası imparatorluğun ikiye bölünmesi, kiliseleri de kültürel olarak ayırdı.

İstanbul’un Yükselişi Roma’yı Rahatsız Etti

Afyoncu’ya göre 5. ve 6. yüzyıllar, Roma ile İstanbul arasındaki yetki mücadelesinin belirginleştiği dönemdi.

451 Kadıköy Konsili, İstanbul’a Roma ile “aynı imtiyazları” tanıdı.
476’da Batı Roma’nın yıkılmasıyla Papa Batı'da tek güç oldu.
595’te İstanbul Patriği Ioannis’in “ekümenik patrik” ünvanı alması, Roma’da büyük tepkiyle karşılandı.

Bu süreç, iki kilisenin giderek ayrı çizgilere oturmasına zemin oluşturdu.

Tarihsel benzerlikler neler? Erhan Afyoncu Papa'nın gelişini nasıl değerlendirdi? - Resim : 2

Büyük Şizma: 1054’te Leo–Mihail Kavgası

Afyoncu’nun vurguladığı kritik kırılma ise 1054 Büyük Şizması:

İstanbul Patriği I. Mihail Kirularios, Latin uygulamalarını dine aykırı bulup sert tutum aldı.
Papa 9. Leo, uzlaşma sağlamak için Kardinal Humbert’i gönderdi.
Ancak taraflar anlaşmak yerine karşılıklı aforoz fermanları bırakarak resmi ayrılığı başlattı.

Afyoncu’ya göre “bu kopuşun baş aktörü Papa 9. Leo’ydu”.

“1453 Öncesi Birleşme Çabaları da Sonuç Vermedi”

Afyoncu ayrıca Bizans’ın zayıflamasıyla birlikte iki kilisenin İstanbul’un Osmanlı baskısından kurtulmak için yeniden birleşme arayışlarına girdiğini hatırlattı.

1439 Floransa Konsili’nde Bizans, papanın şartlarını kabul etti.
Ancak halk büyük tepki gösterdi, birleşme sürdürülemedi.
1452’de Ayasofya’da Katolik usulü ayin yapılması bile halk tarafından protesto edildi.

Afyoncu: “Papa 14. Leo’nun Ziyareti Tarihsel Bir Dönemeçte Gerçekleşiyor”

Afyoncu, Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyaretinin Doğu ve Batı kiliselerinin ilişkilerinde yeni bir sayfa açma çabası olarak görülebileceğini ifade ederek şunu vurguladı:

“1054’te ayrılığı başlatan Papa 9. Leo’ydu. Bugün ise Papa 14. Leo, Doğu ile Batı’yı ortak değerler etrafında yakınlaştırmaya çalışıyor. Bu tarihsel döngü tesadüf değil, Hristiyanlık dünyasının geleceği açısından kritik bir eşiktir.”

4 bin kişilik ayini yönetti! Papa 14. Leo İstanbul’da Katolik ve Ortodokslardan ortak ayinDünya

Papa 14. Leo'nun papa seçildikten sonra ilk girdiği cami Sultanahmet Camii oldu! Dikkat çeken detay: Ayakkabılarını çıkarmayı ihmal etmediGündem

İznik'te Hristiyanlığı birleştiren tören: Papa ve Bartholomeos birlikte dua ettiGündem

İsrail, Gazze’de masum sivilleri diri diri yaktı: Ateşkese rağmen katliam sürüyor

Gazze’de ateşkese rağmen katliam devam ediyor. İsrail’e ait İHA’lar Han Yunus’ta sivillerin kaldığı çadırları vurdu. Aralarında çocukların da bulunduğu çok sayıda masum insan diri diri yanarak can verdi. İsrail ordusu, “Sarı Hat” dışına geçerek hem Gazze’de hem Batı Şeria’da saldırıları tırmandırıyor. Filistin’de bilanço ağırlaşıyor.