Saygın tıp dergisi 'Nature Medicine'de yayımlanan bu ürkütücü araştırma, bilim insanlarının 30 kadavranın beyin, karaciğer ve böbrek dokularını incelemesiyle gerçekleştirildi. Amaç, mikro ve nanoplastiklerin bu hayati organlardaki birikimini detaylı bir şekilde analiz etmekti.
Şok eden araştırma: Beynimizde biriken mikroplastik miktarı 8 yılda yüzde 50 arttı! Sağlığımız ciddi tehdit altında!
Yeni bir bilimsel araştırma, modern yaşamın karanlık bir gerçeğini gözler önüne serdi: Vücudumuzun en hassas organı olan beynimiz bile mikroplastiklerle doluyor ve bu durum giderek artıyor. ABD'de yapılan çarpıcı bir çalışma, insan beyninde biriken mikroplastik miktarının sadece sekiz yıl içinde inanılmaz bir oranda, yüzde 50 arttığını ortaya koydu. İşte o araştırmanın detayları...
16
Beyindeki Plastik Yoğunluğu Diğer Organlara Fark Attı!
Elde edilen sonuçlar ise oldukça endişe verici. Beyin dokusunda tespit edilen plastik miktarı, gram başına ortalama 4 bin mikrogram olarak ölçüldü. Bu değer, karaciğer ve böbrekte saptanan miktarın yaklaşık 10 katı daha fazla olmasıyla dikkat çekti.
26
Araştırmacılar, benzer bir çalışmayı 2016 yılında da gerçekleştirmişlerdi. İki çalışma arasındaki karşılaştırma, mikroplastik birikimindeki dehşet verici artışı net bir şekilde gözler önüne serdi. Sekiz yıl içinde karaciğerdeki birikim 433 mikrogramdan 500 mikrograma, böbrekteki 404 mikrogramdan 480 mikrograma yükselirken, beyindeki miktar ise 3345 mikrogramdan şok edici bir şekilde 4917 mikrograma fırladı.
36
Onkolog Prof. Dr. Özdoğan'dan Alarm Veren Değerlendirme: "Beyinde Ortalama Bir Plastik Poşet Kadar Plastik Var!"
Araştırmanın sonuçlarını değerlendiren Kalıtsal Kanserler Derneği Başkanı ve Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, ölçülen mikroplastik miktarının vahametini çarpıcı bir örnekle açıkladı. Özdoğan, "Beynin ön kısmında ölçülen mikroplastik miktarı toplamda iki grama ulaşıyor. Bu, ortalama bir plastik poşetteki plastik miktarına denk geliyor," ifadelerini kullandı.
Mikroplastiklerin Sağlığımız Üzerindeki Korkunç Etkileri Neler?
Prof. Dr. Özdoğan, çapları 500 mikrondan 1 nanometreye kadar değişebilen bu minik plastik parçacıklarının, bir saç telinden bile çok daha ince olduğunu vurguladı. Mikroplastiklerin sağlığımız üzerindeki potansiyel zararlarına da dikkat çeken Özdoğan, şu önemli açıklamalarda bulundu:
"Mikroplastikler, kalp damar tıkanıklıkları, inme ve kalp krizi riskini artırabilir."
"Demans ve Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklarla ilişkili olabilir."
"Bağırsak hastalıklarının gelişimini tetikleyebilir."
"Hormon sistemini bozarak endokrin sorunlara yol açabilir."
"Damar duvarlarında ve beyin dokusunda neden oldukları iltihap ve toksik stres, bu hastalıkların oluşumunu hızlandırabilir."
46
En Büyük Risk Altındaki Gruplar: Yaşlılar ve Bağışıklık Sistemi Zayıf Olanlar
Prof. Dr. Özdoğan, demans hastaları ve yaşlı bireylerin mikroplastiklerin zararlı etkilerine karşı en büyük risk grubunu oluşturduğunu belirtti. Yaş ilerledikçe kan-beyin bariyerinin zayıflaması, bu zararlı parçacıkların beyne daha kolay sızmasına olanak tanıyor. Ayrıca, bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde vücudun bu mikroplastikleri atması daha da zorlaşıyor.
Tehlike Sadece Miktarla Sınırlı Değil: Taşıdıkları Kimyasallar da Büyük Risk Oluşturuyor!
Prof. Dr. Özdoğan, mikroplastiklerin sadece miktarıyla değil, taşıdıkları tehlikeli kimyasallarla da büyük bir tehdit oluşturduğunun altını çizdi. Bu parçacıkların içinde bulunan endokrin bozucular, yani hormon sistemimizi alt üst eden maddeler, gelecek nesillerin gelişimi ve doğurganlık kapasitesi üzerinde de olumsuz etkilere yol açabilir.
56
Şişelenmiş Su Bile Yılda Binlerce Mikroplastik Yutturuyor!
Günlük yaşam alışkanlıklarımızın bile ne kadar büyük bir risk taşıdığını vurgulayan Prof. Dr. Özdoğan, "Araştırmalar gösteriyor ki sadece şişelenmiş su tüketimi, yılda ortalama 90 bin adet mikroplastik parçacık yutmamıza neden oluyor. Aynı birey musluk suyu içtiğinde bu sayı sadece 4 bin civarında. Yani plastik hayatımıza ne kadar girerse, vücudumuza da o kadar giriyor. Her geçen yıl giderek daha fazla mikroplastik yiyoruz," ifadeleriyle durumun ciddiyetini gözler önüne serdi.
Çözüm Ne? Bireysel Çabalar Yetmez, Toplumsal Bilinç ve Güçlü Yasalar Şart!
Peki bu korkutucu tablo karşısında ne yapmalıyız? Prof. Dr. Özdoğan, bireysel olarak alınabilecek önlemleri şu şekilde sıraladı:
"Cam ya da paslanmaz çelik matara kullanılmalı."
"Plastik kaplarda yemek ısıtılmamalı, bez torba ve cam saklama kapları tercih edilmeli."
"Sentetik kıyafetler yerine doğal liflerden üretilmiş olanlar tercih edilmeli."
Ancak Özdoğan, bireysel çabaların önemli olmakla birlikte, asıl değişimin politika düzeyinde başlaması gerektiğinin altını çizdi. "Plastik kirliliğine karşı gerçek çözüm, ancak toplumsal bilinç ve güçlü yasalarla mümkün olabilir," diyerek yetkililere ve topluma önemli bir mesaj verdi.
Bu çarpıcı araştırma, mikroplastik kirliliğinin sadece çevresel bir sorun olmadığını, aynı zamanda insan sağlığı için de giderek büyüyen bir tehdit olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Acil önlemler alınmazsa, gelecek nesillerin sağlığı üzerinde geri döndürülemez etkileri olabilecek bu soruna karşı hep birlikte harekete geçmek zorundayız.
66