ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA'nın Swift Gözlemevi, son derece nadir görülen ve akıl almaz bir enerji salınımıyla sonuçlanan bir kara delik patlaması gözlemledi. J221951-484240 adı verilen bölgede meydana gelen bu olağanüstü olay, Dünya’dan yaklaşık 1.5 milyar ışık yılı uzaklıkta yaşandı.
Resmen kozmik katliam! NASA dev 'canavar' bir kara delik keşfetti!
NASA'nın Swift teleskobu, evrende eşi benzeri görülmemiş bir X-ışını patlamasını kaydetti. Bir yıldızın süper kütleli kara deliğe fazla yaklaşmasıyla yaşanan bu olay, bilim insanlarına göre “kozmik bir katliam” düzeyinde enerji salımı yaptı.
Bilim dünyasında büyük yankı uyandıran bu fenomen, bir yıldızın, süper kütleli kara deliğe fazla yaklaşması ve bu nedenle parçalanmasıyla ortaya çıktı. Bu tür olaylar, "gelgit bozulma olayı" (TDE) olarak adlandırılıyor.
"Kozmik Katliam": Enerji Seviyesi 100 Kat Daha Yüksek
NASA'nın Swift X-ışını Teleskobu tarafından 2024’ün sonlarında tespit edilen patlamanın, daha önceki benzer olaylardan yaklaşık 100 kat fazla enerji yaydığı belirtildi.
Araştırma ekibinden Dr. Amy Lien, “Yıldız yanlış bir dönüş yaptı ve sonuç tam anlamıyla bir kozmik katliam oldu” dedi. Lien, bu süreçte ortaya çıkan enerjinin büyüklüğünün şimdiye kadar gözlemlenenlerin çok ötesinde olduğunu vurguladı.
Neden Bu Kadar Olağanüstü Bir Olay?
Bilim insanları, bu kadar yoğun bir X-ışını patlamasının birkaç olası nedeni üzerinde duruyor:
Kara deliğin olağanüstü büyüklüğü: Güneş’in milyonlarca katı kütleye sahip olabilir.
Yıldızın yapısı: Parçalanan yıldızın yoğunluğu normalin çok üzerinde olabilir.
Yığılma diskinin eğimi: Diskin kara deliğe göre eğimli olması, enerjinin daha konsantre bir şekilde yayılmasına neden olabilir.
Swift Gözlemevi ve Çok Dalgaboylu Gözlem Gücü
2004 yılında göreve başlayan Neil Gehrels Swift Gözlemevi, yüksek enerjili uzay olaylarını tespit etme konusunda kritik bir rol üstleniyor. Patlamayı gerçek zamanlı kaydeden Swift, olayın evrimini izlemek için bilim dünyasına önemli veriler sundu.
Kara Deliklerin Sırları Bir Bir Çözülüyor
Bu olay, kara deliklerin nasıl büyüdüğü, çevresindeki maddeyle nasıl etkileştiği ve gelgit bozulma olaylarının evrendeki rolü üzerine çok değerli bilgiler sunuyor. Swift'in yanı sıra, James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-Işını Gözlemevi’nin de olaya dair gözlemler yapması bekleniyor.
Önümüzdeki Süreçte Neler Bekleniyor?
Bilim insanları, bu dev patlamanın ışığının ve etkisinin zamanla azalarak sönmesini bekliyor. Ancak bu süreç aylar hatta yıllar sürebilir. Bu süre zarfında teleskoplar bölgeyi gözlemlemeye devam edecek.
Elde edilecek veriler, evrenin dinamik doğasına ve kara deliklerin işleyişine dair yepyeni kapılar aralayabilir.