Ordu darbe yaptı! SuperHaber- Özel röportaj
Zimbabve’de ordu darbe gerçekleştirirken İNSAMER Afrika Uzmanı Serhat Orakçı, yaşananları SuperHaber’e değerlendirdi.
Salı günü Zimbabve'de ordu yönetimi ele geçirmek üzere harekata başladı. Tanklar sokaklarda konuşlandırıldı. Askerler devlet televizyonundan açıklama yaptı. Zimbabve Ordusu darbe iddiaları kabul etmedi ancak artık darbe yüksek sesle konuşuluyor. Ordunun yönetime müdahale etmesine sebep First Lady Grace Mugabe olarak gösteriliyor. Konu ile ilgili olarak SuperHaber’den Arzu Erdoğral’a konuşan İNSAMER Afrika Uzmanı Serhat Orakçı, “bugün muhtemelen devlet başkanı basın açıklaması yapıp istifasını verecek” derken ordunun Emmerson’u desteklediğini söyledi.
DEVLET BAŞKANI’NIN İSTİFASINI VERMESİ BEKLENİYOR
-Zimbabve’de olanları nasıl okumak lazım?
İktidar partisi içerisindeki çekişme yaşanıyor. Zaten ülke yönetiminde sadece iktidar partisi var. Bunun içerisindeki gruplaşma son zamanlarda çatışmaya dönüştü. Bu grubun içerisinde eski nesil siyasetçiler denen bir grup bulunuyor. Bunlar Mugabe’nin silah arkadaşları. Ülkenin bağımsızlığı kazandığı dönemde Mugabe ile beraber milli mücadele vermiş isimler. Bir de bu grubun karşısında genç nesil milli mücadelede yer almamış siyasete daha sonradan girmiş parti içerisinde belli görevlere gelmiş bir kesim mevcut. Mücadele bu ikisi arasında gerçekleşiyor. Çünkü Mugabe yaşı itibariyle iktidarı devretme durumuna geldiği için ondan sonra ülke yönetimine kim geçecek bu tartışılıyor. Mugabe’nin yakın çevresi ve Mugabe’nin eşi Grace Mugabe’yi ön plana çıkarttı. Genç nesil onların etrafında toparlanmaya başladı. Eski nesil ise kovulan devlet başkanı Emmerson’un etrafında toplanmaya başladılar. Mugabe’nin eşinin etkisinden dolayı yardımcısının görevinden uzaklaştırılması bardağı taşıran son damla oldu. Bugün muhtemelen ise devlet başkanı basın açıklaması yapıp istifasını verecek öyle bekleniyor.
ORDU EMMERSON’U DESTEKLİYOR
-Mugabe’nin eşi Grace’e karşı darbe yapıldığı söyleniyor…
Mugabe sonrasında eşinin iktidar partisinin başına geçmesi bekleniyordu normal senaryoda. İki tane ön plana çıkan aday oldu zaten. Biri Emmerson başkan yardımcısı, diğeri de eşi. Mugabe’nin başkan yardımcısını görevinden kovması Grace’e yol açmış oldu. Buna tepki duyuluyor. Mugabe’nin eski silah arkadaşlarının oluşturduğu eski nesil siyasetçiler Emmerson’u desteklemeye başladılar. Ordu Genelkurmay başkanı da o grubun içerisinde. Onlar devreye girdiler ve eşine karşı bir operasyon yürüttüler. Buradaki farklı partiler arasında bir mücadele değil. Bir tek hakim parti var onun içerisinde dönüyor bütün bu olaylar. İçerideki iki farklı kanadın arasındaki çekişme. Ordunun tavır almasıyla beraber Grace Mugabe’yi diskalifiye ettiler, saf dışı bıraktılar. Emmerson şu anda iktidar partisinin başına geçecek güçlü aday olarak gözüküyor.
ZİMBABWE TARİHİNDE EŞİ BENZERİ OLMAYAN BİR DURUM
-Afrika’yı etkiler mi bu durum?
Bu enteresan bir durum. Zimbabwe tarihinde eşi benzeri olmayan bir durum! Ordu’nun bu şekilde siyasetin içerisinde yer alması siyasete dizayn vermesi görülmüş bir hadise değil. Çünkü ülke 80’de bağımsızlık kazanıyor Mugabe iktidara geliyor. O tarihten şimdiye kadar Mugabe zaten iktidarda. Orduda hep zaten Mugabe’nin arkasında yer alıyor. Ordunun Mugabe’ye karşı bu şekilde tavır alması Zimbabwe tarihinde ilk defa gerçekleşen bir hadise. Farklı analizler ortaya sürülüyor ama nasıl bir etki doğuracağı da pek bilinmiyor. Ben kısaca şunu söyleyebilirim; Çok büyük bir değişim olacağını zannetmiyorum. Çünkü hakim parti iktidarı değişmiyor. Farklı partiler devreye girmiş olsa bir siyasi farklılaşmadan söz edilebilir. İktidar partisinde kimin yöneteceği tartışılıyor. O yüzden iktidar partisinin siyaseti değişmeyeceği için çok büyük bir değişiklik olması söz konusu değil.
DARBE UNSURLARI TAŞIYOR
-O zaman Zimbabwe’de yaşananlara kesinlikle darbe denilebilir…
Darbe şuradan demek lazım. Ordu darbe demekten kaçınıyor. Siyaset üzerinde ordu bir baskı oluşturdu. İkincisi bakanları tutuklamaya başladı. Parlamentoyu çevrelediler. Şu an mesela hükümet işlevsiz hale geldi. Şu an yönetim askeri kanatta. Orada ne kadar darbe değil dese de bu bir darbedir aslında. Siyaset üzerinden bir egemenlik kuruyor asker. Ordu, bu yaptığımız bizim iyi niyetli bir girişim, kansız bir operasyon, siyasete dizayn verme operasyonu şeklinde lanse ediyor ama sonuçta siyaset üzerinde bir egemenlik kuruyor. Kabaca baktığımızda darbe unsurlarını taşıyor tabi ki.
Şunu da göz önünde bulundurmak lazım. Demokrasinin mükemmel işlediği bir ülke değil. 37 yıldır zaten aynı insan tarafından yönetiliyor. Bu yönetimin insan hakları karnesi çok kötü gerçekten. O yüzden demokrasinin çok mükemmel işlediği siyaset sahnesi yok. Muhalefetin devamlı bastırıldığı her zaman dışlandığı bir siyaset var zaten ülkede. Ama ordunun bu şekilde görev üstlenmesi de ilk defa ülkede gerçekleşen bir durum.
