Ölen sigortalının annesine maaş bağlanır
Soru: Annem 1982 yılında ölen eşinden dul maaşı alıyor. Şu anda aldığı maaş 1800 TL. Geçen hafta annemin kızı vefat etti. Kızı kendisi çalışarak SGK’dan emekli oldu, çocuğu yok. Anneme ölen kızından maaş bağlanır mı? Gökay E.
Cevap: Vefat eden sigortalının anne ve babasına aylık bağlanabiliyor. Bunun için ölen sigortalının eş ve çocuklarından geriye artan hisse olması gerekir. Bir de anne-babanın gelirinin asgari ücretin net tutarından az olması gerekir. Sizin durumunuzda ölen sigortalının hak sahibi bulunmuyor. Annenizin de geliri asgari ücretin altında. Bu şartlarda ölen kızından anneye maaş bağlanır.
Bu yılın sonunda emekli olabilirsiniz
Soru: 6.12.2020 tarihinde yaşım doluyor. Emeklilik dilekçemi Aralık 2020’de değil de 2021 Ocak’ta verirsem emekli aylığımda bir artış olur mu? Olursa bu fark bir aylık emeklilik aylığımdan feragat etmeme değer mi? Kamil B.
Cevap: Bu yılın sonuna kadar emekliliğinizi isteyecekseniz 2019 yılındaki gelişme hızına göre güncelleme katsayısı hesaplanarak maaşınız bağlanacak. Bunun üzerine emekli zamları eklenecek.
2021 Ocak ayında emekli olacaksanız hesaplamalar 2020 yılına göre yapılacak ve üzerine geçmiş altı aylık enflasyon oranı kadar artış eklenecek. Ancak bu fark emekli aylığından feragat edecek bir rakam olmayacaktır.
52 yaşını doldurmanız gerekiyor
Soru: 26.10.1969 doğumluyum. 7.5.1991 tarihinde özel sektörde sigortalı olarak işe başladım. 5.850 gün pirim günüm var. Askerlik borçlanmasını yaparak ödedim. Daha sonra Bağ-Kurlu oldum. SGK’lı olarak emekli olayım diye Bağ-Kurdan ayrıldım. 26.10.2020 tarihinde yaş kriterini tamamlayıp, emekli olmak istiyorum. Emekli olabilir miyim? Bilal Ö.
Cevap: İşe giriş tarihinize göre 25 yıl sigortalı çalışıp, 5525 prim gün sayısını doldurup, 52 yaşında emekli olabiliyorsunuz. Sizin durumunuzda prim gün sayınız ve sigortalı süreniz doluyor. Bu şartlarda 52 yaşını doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz.
İsteğe bağlı sigorta yaptırmalısınız
Soru: 2.1.1992 tarihinde işe girdim. 796 gün prim 4-a kapsamında ödendi. 3 çocuğum var ama ikinci doğum ikiz oldu. Emeklilik için kaç gün prim borcum vardır? Kaç yaşında emekli olabilirim? İsteğe bağlı emeklilik daha mı iyi? Hatice A.
Cevap: Sizin durumunuzda 20 yıl çalışıp, 5600 gün prim ödeyip, 49 yaşında emekli olunuyor. Yapacağınız doğum borçlanması 1440 gün. Prim gün sayınızla birlikte 2236 prim gününüz olur, bu da yetmez. Yapacağınız isteğe bağlı sigortalı olmak.
Ev işlerinde çalışanlar sigortalı olmak zorunda
Soru: Ev hizmetlerinde çalışıyorum ama beni sigorta yapmak istemiyorlar. İsteğe bağlı sigorta yaptır, biz parasını verelim diyorlar. Nasıl bir yol izlemem gerekir? Semra B.
Cevap: Ev işlerinde ister bir gün çalışın, isterse de 10 gün ve fazla çalışın, çalıştığınız yerin sizi sigorta yaptırması zorunlu.
Ayda 10 günden az çalışıyorsanız iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı sigorta yaptıracaklar, 10 gün ve daha fazla çalışıyorsanız emekliliği de kapsayan sigorta yaptırılacak. Her iki durumda da çalıştığınız evin sahibi sigortayı yaptıracak ve primi ödeyecek.
Kısa çalışmada emeklilik primi yatmaz
Soru: Kısa çalışma ödeneğinde emeklilik primi yatmıyor ama ilerleyen zamanlarda devlet kanun çıkarabilir mi? Yatmayan primler toplu ödenebilir mi? Şükrüye D.
Cevap: Kısa çalışma ödeneği alınan dönemlerde emeklilik primi yatmıyor. Ancak kısa çalışma döneminde çalışılan günlerin primi ödenir.
Emeklilik için prim gün sayısı eksiği bulunmayan kişiler için bu durum sorun değil, ancak prim gün sayısı eksik olanlar için emeklilik süresini erteleyecektir. Bugün için devletin bu konuda düzenleme yapması gündemde değil.
