Minarelerin sırrı çözüldü! Altınbaş Üniversitesi’nden deprem güvenliğine dev katkı

Altınbaş Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Aykut Erkal liderliğindeki araştırma, minarelerin ilk dört doğal titreşim periyodunu hesaplayan yeni bağıntılar geliştirdi. Malzeme ve geometrik özellikler dikkate alınarak oluşturulan formüller, minarelerin dinamik davranışlarını hızlı ve güvenilir şekilde değerlendiriyor. Structures dergisinde yayımlanan çalışma, uluslararası mühendislik camiasında büyük yankı uyandırdı.

Prof. Dr. Erkal: “Deprem güvenliğine katkı sağlıyoruz”

Erkal, araştırmanın önemini vurguladı: “Minarelerin depremdeki davranışlarını anlamak için pratik ve güvenilir bir yöntem sunduk. İlk dört periyot, mevcut minarelerin değerlendirilmesi ve yeni tasarımlar için kritik. Bu çalışma, deprem mühendisliği ve kültürel mirasın korunması için geleceğe ışık tutacak.” Erkal, formüllerin hızlı, ekonomik ve etkin çözümler sunduğunu belirtti.

Üç yöntem, bir devrim

Araştırma, minare titreşim periyotlarını belirlemede kullanılan üç yöntemi inceledi:

Deneysel ölçüm: Yerinde testlerle veri toplama.

Matematiksel modelleme: Bilgisayar destekli analiz.

Ampirik formüller: Verilere dayalı hızlı hesaplamalar.

Geliştirilen yeni ampirik bağıntılar, özellikle hızlı değerlendirme için devrim niteliğinde. 189 minare modeli analiz edilerek oluşturulan formüller, 35 minarede test edildi. Birinci titreşim periyodu için 5 değişkenli bağıntı, %81 doğrulukla (28 minarede %19’dan düşük hata) başarı sağladı.

Depremde minare güvenliği

Çalışma, minarelerin depremdeki davranışlarını öngörerek yıkılma riskini azaltıyor. Mühendisler, bu formüllerle mevcut minarelerin dayanıklılığını değerlendirebilir ve yeni tasarımları güçlendirebilir. Kültürel miras niteliğindeki minarelerin korunması için büyük bir adım olan araştırma, afetlere karşı dayanıklılığı artırıyor.