Türk bilim insanlarının koronavirüsle mücadelenin de seyrini değiştirecek keşfine ilişkin konuşan Öğretim Görevlisi Doktor Alpay Medetalibeyoğlu, "Bu genotipe sahip olan kişilerin yeni tip corona virüse yakalandıklarında yeterli bağışıklık yanıt oluşturma konusunda daha savunmasız olduğunu gördük. Çalışmamız, genetik ile hastalığın şiddeti arasındaki ilişikiyi açıkça ortaya koyan bir araştırma olma özelliğine sahip. Bununla birlikte, aşılama çalışmalarında bu gen varyasyonuna sahip olan kişilerin öncelikli olmasını öneriyoruz” ifadelerini kullandı.
Kovid-19'un şiddetini artıran gen bulundu
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi’nden bilim insanları, Mannan Bağlayıcı Protein (MBL2) gen B varyantına sahip olan kişilerin yeni tip koronavirüse karşı daha savunmasız olduğunu belirledi. Bilim insanları, bu genotipe sahip olan insanların şiddetli hastalığa yakalanma riskinin 10 kat, yoğun bakıma alınma olasılığının ise yaklaşık 3 kat daha yüksek olduğunu ortaya koydu.
110
NTV'den Ayşegül Engür Dahi'nin haberine göre, tüm dünyada 2 milyonu aşkın kişinin ölümüne yol açan Kovid-19 pandemisiyle ilgili bilimsel çalışmalar Türkiye'de ve küresel çapta hız kesmeden sürüyor. Bu kapsamda İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden bilim insanları genetik faktörler ile Kovid-19’un şiddeti arasında bağlantıyı kanıtlayarak bu alanda çok önemli bir çalışmaya imza attı.
210
Kovid-19’un bazı genç hastalarda altta yatan herhangi bir faktör olmaksızın ölümcül bir seyir izlediği; yan sağlık sorunları olan bazı yaşlılarda ise çok hafif seyrettiği gözlemleniyordu.
Araştırmacılar, bu durumun bu kişilerin genetik yapısından kaynaklanabileceğini fark etti.
Buradan yola çıkarak genetik faktörler ile Kovid-19 hastalığının seyri arasındaki ilişkiyi inceleyen araştırmacılar, insanların DNA’sındaki genetik kodlardan birini oluşturan kodon 54 nükleik asit dizisindeki Mannan Bağlayıcı Protein (MBL2) gen B varyantının Kovid-19 enfeksiyonu daha kötü hale getirip getirmediğini inceledi.
310
284 KİŞİNİN GENETİK KODU İNCELENDİ
Araştırmada 284 Kovid-19 hastasının genetik kodu incelendi ve veriler 100 sağlıklı kişiden oluşan kontrol grubunun örnekleriyle karşılaştırıldı. Kovid-19 hastaları da klinik özelliklerine göre alt gruplara ayrıldı ve geçirdikleri diğer hastalıklar inelendi. Tüm hastaların ve kontrol grubunda yer alan kişilerin DNA'ları, MBL2 geninindeki A ve B varyasyonu açısından değerlendirildi.
410
B GENOTİPİ COVİD-19 HASTALARINDA 10 KAT DAHA YAYGIN
Ve çıkan sonuçlar karşılaştırıldı, MBL2 geninin B genotipinin kontrol grubunda, Kovid-19 vakaları arasında daha yaygın olduğu belirlendi.
Buna göre MBL2 geninin B genotipine Covid-19 hastalarında 10,9 oranında daha sık rastlanırken, kontrol grubunda bu oran sadece yüzde 1’di.
510
Diğer taraftan, yaş, cinsiyet ve MBL2 genetik varyantlarına göre ayarlanmış çok değişkenli analizler, A genotipine referans sahip Covid-19 hastaları ile karşılaştırıldığında, B veya B genotiplerine sahip hastaların şiddetli hastalık riskinin daha yüksek olduğunu tespit edildi. Şiddetli hastalık için olasık oranı sırasıyla: B genotip için 5,3, A genotipi için 2,9 olarak tespit edildi.
610
YOĞUN BAKIMA ALINMA OLASILIĞI 3 KAT DAHA FAZLA
Bununla birlikte, bilim insanları B genotipine sahip insanların aynı zamanda yoğun bakıma alınma oranlarının da daha yüksek olduğunu keşfetti. Yoğun bakıma alınma olasılığının B genotipi için 19,6, AB genotipi için ise 6,9 olduğu belirlendi.
Öte yandan, 28 günlük mortalite veya sekonder bakteriyel enfeksiyon gelişimi açısından genotip varyantları arasında anlamlı bir fark ise tespit edilmedi.
710
"AŞILAMA ÇALIŞMALARI ESNASINDA B GENOTİPİNE SAHİP OLAN BİREYLERE ÖNCELİK VERİLMESİNİ TAVSİYE EDİYORUZ"
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Öğretim Görevlisi Uzman Dr. Alpay Medetalibeyoğlu, “ Çalışmamız genetik faktörler ile Covid-19 hastalığı arasındaki şiddeti ortaya koydu. Kodon 54'teki MBL2 geninin, daha düşük MBL2 seviyeleri ile ilişkili olan B varyantlarının varlığı, bazı açılardan Covid-19’un daha şiddetli bir klinik seyri için yüksek bir risk oluşturabilir.
810
Bu genotipe sahip olan kişilerin bağışıklığının hastalığı yenecek düzeyde olmadığını, ya da Covid-19 hastalarının ana ölüm nedenlerinden virüsün hücre içinde çoğalmasına ve yeterli bağışıklık yanıt oluşturma konusunda daha savunmasız olduğunu gördük. Bulgularımızın gelecekte MBL proteininin potansiyel tedavi edici maddeler olarak kullanılmasını öneriyor. Bununla birlikte aşılama çalışmaları esnasında B varyantlı bireylere öncelik verilmesini de tavsiye ediyoruz” diye konuştu.
910
MLB2 GENİ NEDİR?
MLB2 temel bağışıklık proteinlerinden biri enfeksiyon varlığında karaciğerden salgılanıyor. Vücuda giren ve hastalık yapıcı virus bakteri ve mantarlara bağlanarak bağışıklık sistemi tarafından yakalanmasını sağlıyor.
Dahiliye Uzmanı Alpay Medetalibeyoğlu, Geriatri Uzmanı Gülistan Bahat, Dahiliye Uzmanı Naci Şenkal, Dahili Uzmanı Doç Dr. Murat Köse, Genetik Uzmanı Doç Dr. Gözde Yeşil Sayın, Fizyoloji Uzmanı Prof Dr. Ümmühan İsoğlu Alkaç, Dahiliye Uzmanı Prof Dr. Tufan Tükek ve Tıbbi Biyolog Prof Dr. Sacide Pehlivan'ın yer aldığı çalışma "Infection, Genetics and Evolution" bilim dergisinde yayınlandı.
1010