Bu gördüğünüz fotoğraftaki şey dünya üzerinde 2 milyonu aşkın kişiye bulaşan koronavirüs ya da bilimsel adıyla SARSCoV2 'nin transmisyon elektron mikroskobu ile çekilen görüntülerinin renklendirilmiş hali. Fotoğraftaki sarı noktalar Kovid-19 hastalığına yol açan başımaza bela olan virüsten başkası değil.
Koronavirüsün elektron mikroskopu ile çekilen görüntüsü yayınlandı...
Dünyayı kasıp kavuran Koronavirüsün adı ile birlikte sık sık Kovid-19 ismini görüyorsunuz. Peki biliyor musunuz bu iki ismin farklı iki şeyi anlattığını. Koronavirüs olarak ifade ettiğimiz virüsün adı aslında Sars-Cov2. Sürekli kullandığımız Kovid-19 ise bu virüsün oluşturduğu enfeksiyonun adından başka bir şey değil. Ama konumuz bu değil. Konumuz Sars-Cov2 ile ilgili bazı gelişmeler. Virüs elektron mikroskopu ile görüntülendi, genom dizilimi açıklandı ve 3 ayrı tipi olduğu belirlendi...
K
Sars-cov-2 adlı virüsü kırmızı dokunaçlı gri gövdeli bir toz yumağı olarak tasvir ediyorlar fakat virüsler renksizdir.
Bu virüsün boyu 120 nm yani görülebilir ışığın en büyül dalga boyundan 0.000024 cm daha küçük. taramalı elektron mikroskobu yardımı ile siyah beyaz görülebilir.
SARS-CoV-2'nun renklendirilmis taramali elektron mikroskobu goruntusu. Altin renginde olanlar virus, diger mavi ve magenta arkaplan hucre kulturundeki insan hucreleri.
Hücre yüzeyindeki sarı parçacıklar Sars-cov2 elektronik mikroskop görüntüsü...
Kovid-19'a neden olan SARSCoV2 patojeninin sağlıklı hücreye girişi, enfekte edişi, kendini kopyalaması ve hücreden çıkışına ait en detaylı görüntüler elde edildi.
Bu gördüğünüz fotoğraftakiler ise tüm dünyanın savaştığı #SARSCoV2'nin genomundan başka bir şey değil.
Genom numarası: MN908947.3
Adenin: beyaz
Guanin: Siyah
Timin: Mavi
Sitozin: Kırmızı
Bunlarda ülkelere göre Sars-Cov2'nin ülkelere göre genom dizilimleri
Bilim insanları, Kovid-19 pandemisinden sorumlu olan koronavirüsün proteinleri ile insanların proteinleri arasındaki etkileşimleri haritaladı ve hangi proteinlerin SARS-CoV2 tarafından “aktifleştirildiğini” ve “devre dışı bırakıldığını” gösterdi.
Türkiye’de elde edilip Sağlık Bakanlığı tarafından dizilenen ilk SARS-CoV-2 genomu yayınlandı. Dizilenen bu genomun dünya üzerinden elde edilmiş diğer SARS-CoV-2 genomları ile ilişkilendirmek ve kökenini belirlemek için evrimsel tarihçe (filogeni) analizi yapıldı.
Türkiye'de kovid-19'a neden olan virüsün genomları üzerinde yapılan incelemeler sonucunda Türkiye'de vakalarda tespit edilen SARS-CoV2 türünün Avustralya ile ilişkili olduğu görüldü. Ama bu Türkiye'de ki tüm virüsler oraya yakın demek anlamına da gelmiyor. Türkiye'de virüs çeşitliliği coğrafik konumu dolayısı ile muhtemelen fazla...
PNAS dergisinde 8 Nisan 2020 tarihinde yayınlanan çalışmada, 160 SARSCoV2 genomunun filogenetik ağ analizini inceleyen yazarlar, amino asit değişiklikleriyle belirlenebilen üç varyant bulduklarını bilim dünyası ile paylaştılar.
Çalışmada A, B ve C olarak adlandırılan varyantların A tipinin yarasa dış grubu koronavirüsü soyuna ait olduğunu belirlendi. A ve C tipi varyantların Doğu Asya dışında, Avrupa ve Amerika’da önemli oranlarda bulunduğu tespit edildi.
B tipinin ise Doğu Asya’da en en yaygın olan varyant olduğu bildirilirken, soy genomunun B tiplerine dönüşmeden mutasyona uğrayarak Doğu Asya'nın dışına yayıldığı bildirildi.
Yazarlar böylelikle, filogenetik ağ analizlerinin henüz belgelenmemiş enfeksiyon rotalarının izini sürmek ve hastalığın dünya çapında tekrarlayan yayılmasını önlemek için kullanılabileceğini göstermiş oldular.
SARS-CoV-2’yi çok ‘sinsi’ yapan özelliklerinden birisi ‘kuluçka’ döneminin uzunluğunun yanı sıra ‘gizli’ döneminin de nispeten kısa olması. Bu sayede ‘Belirtisiz bulaştırma’ dönemi uzuyor ve birçok insan COVID-19'un farkında bile olmadan bulaştırmaya başlıyor
SARS-CoV-2’yi çok ‘sinsi’ yapan özelliklerinden birisi ‘kuluçka’ döneminin uzunluğunun yanı sıra ‘gizli’ döneminin de nispeten kısa olması. Bu sayede ‘Belirtisiz bulaştırma’ dönemi uzuyor ve birçok insan COVID-19'un farkında bile olmadan bulaştırmaya başlıyor
CDC (ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri), #SARSCoV2'nin R0 değerinin 5.7 olduğunu duyurdu.
Bilgi: R0 , bir bulaşıcı kişiden bir hastalığı yakalayacak ortalama insan sayısını gösterir.
Tablo, Türkiye'nin, SARS-CoV2 yeni vaka hızı bakımından ABD ve İspanya'dan sonra 14 Nisan itibariyle de Çin'den daha iyi bir gelişme gösterdiğini ortaya koyuyor. Önümüzdeki 1 hafta çok önemli biraz daha özen gösterirsek İngiltere ve Almanya'dan daha iyi duruma da gelebiliriz.
DSÖ'ye göre kovid-19 hastalarında görülen semptomların yüzdeleri ise şöyle:
Ateş:%88
Kuru öksürük:%68
Yorgunluk:%38
Akciğerlerden balgam/kalın balgam öksürmek:%33
Nefes darlığı:%19
Kemik veya eklem ağrısı:%15
Boğaz ağrısı:%14
Baş ağrısı:%14
Titreme:%11
Bulantı veya kusma:%5
Tıkalı burun:%5
İshal:%4
Kanlı öksürme:%1
New York'ta doğum için hastaneye gelen 8 hastanın birinde asemptomatik SARS-COV2 taşıyıcılığı tespit edilmiş. Bu nedenle test sonuçlanma zamanı çok hızlı olan PCR testlerinin yapılmasının çok önem kazandığı belirtiliyor, özellikle de prevalansın yüksek olduğu yerlerde.
124 hastanın kohort çalışmasında (CHU Lille), ağır obezite (BMI) ≥ 35kg / m2), diyabet ve HTA' (Sağlık teknolojisinden) dan bağımsız olarak SARS Cov2 için yoğun bakım ünitesine başvuran hastalar arasında mekanik ventilasyon ihtiyacını belirgin şekilde arttırmaktadır.