Kod 29 işten çıkarma nedir? Kod 29 maddeleri nelerdir?
Koronavirüs pandemisi döneminde işten çıkarma yasağının istisnası olarak bilinen Kod 29, işçilerin ahlak ve iyi niyet kurallarını hiçe sayarak gösterdiği davranışlar sergilediğinde iş akdinin feshedildiğini göstermektedir. Peki, Kod 29 işten çıkarma nedir?
SGK tarafından belirlenen ve bu doğrultuda işten ayrılış kodlarına göre 29 kodu, işveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı hareketi ile iş feshi anlamlarına gelmektedir. İşverenin işçisini bu kod ile işten çıkarabilmesi için işçinin 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/II bendi kapsamında belirtilen fiillerden birini işlemesi gerekmektedir.
Kod 29 ile işten çıkarılan bir işçiye kıdem tazminatı, ihbar tazminatı gibi hakların yanı sıra işsizlik maaşı bile verilmemektedir.
Ancak bazı işyerlerinde koronavrüs pandemisi sürecinde yapılan araştırmalar çerçevesinde Kod 29 ile işten çıkarma tehdidinin artışa geçtiği gözlemlenmiş ve bu şekilde işinden çıkarılan işçilerde gerçeğe aykırı olan bu durum sebebiyle yeni iş arama süreçlerinde karşılarına çıkan 29 kodu nedeniyle ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalmışlardır.
KOD 29 İŞTEN ÇIKARMA NEDİR?
Ağır çalışma koşullarının meşru olarak kabul ettirilmeye çalışılması sonucunda kabul etmemenin “meşru” bir işten çıkarma gerekçesi sayıldığını gösteren 29 kodu, işten çıkarmalara karşılık, işçi gösterilen gerekçenin geçerli olmadığı kanaatinde ise fesih bildiriminin yazılı tebliği tarihinden itibaren 1 ay içerisinde işverene karşı iş mahkemesinde işe iade davası açılabilmektedir.
İşçinin talebini içeren bir dava da feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükü işverene aittir. Ancak işçi, feshin başka bir nedene dayalı olduğunu iddia ettiği takdirde bu iddiasını ispatlamakla yükümlüdür. İşe iade davası, iş sözleşmesinin feshinin geçerli bulunması ya da feshin geçersiz sayılması ile sonuçlanmaktadır.
Bu gibi davalarda işçi tarafından yapılan hukuki işlemin geçersiz olduğu ve iş sözleşmesinin devam ettiğinin tespiti talep olunmaktadır. Feshin geçerli sayılması halinde ise işçinin işe iadesi söz konusu olamadığı durumlarda işçinin hak kazanmış olması, şartların oluşması hallerinde ihbar ve kıdem tazminatı isteme hakkı söz konusu hale gelebilecektir.
