Kira piyasasında senet alarmı! Ev sahipleri garanti ararken kiracılar çifte borç tuzağına düşüyor

Kiralık ev arayışında peşin kira, kefil ve tahliye taahhüdü gibi talepler yetmezmiş gibi, ev sahipleri şimdi de "senet" şartı koşmaya başladı. Kira bedelini garanti altına alma telaşıyla 12 aylık sözleşmelerde her ay için ayrı senet isteyenler çoğalıyor. Ancak bu "güvenlik kalkanı", kiracıları hem kira hem senet borcuyla baş başa bırakabiliyor. Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, "Senet yasal ama yanlış uygulanırsa kiracıyı büyük riske atar," uyarısında bulunuyor. İşte detaylar...

Türkiye genelinde kiralık ev ilanlarında "senet şart" ibaresi artık sıradanlaştı. Kefil, sabıka kaydı, banka hesap özeti ve Findeks raporu gibi şartların yanına eklenen bu talep, özellikle büyük şehirlerde kiracıları bunaltıyor.

Ev sahipleri, "Kira alamama korkusuyla teminat arıyoruz," diyor. Ancak uzmanlar, bu talebin hukuki sınırlarını net çiziyor.

Yargıtay, kira borcunu güvenceye almak için senet istenmesini hukuka aykırı görmüyor.

Yine de, kira bedeli ve üç aylık depozito dışında senet talep etmek yasal değil. Aidat, demirbaş veya eşya için senet dayatması geçersiz kalıyor.

1₄

Kira piyasasında senet alarmı! Ev sahipleri garanti ararken kiracılar çifte borç tuzağına düşüyor - Sayfa 2

Depozito sınırı 3 ay

Türk Borçlar Kanunu, kiracı aleyhine düzenleme yasağı getiriyor: Depozito için senet üç aylık kira bedelini aşamaz.

Avukat Kiraz, "Üç aydan fazla senet, mahkemede iptal edilebilir. Kiracı hem kira hem senet öderse çifte yük altına girer," diyor.

Senetler ciro edilebilir nitelikteyse, ev sahibi bankaya devredip icra takibi başlatabiliyor ama kira ödendiğinde senet iade edilmezse, kiracı ispat yüküyle boğuşuyor.

Uzmanlar, elden ödeme yapanların her ay için yazılı makbuz almasını şart koşuyor.

2₄

Kira piyasasında senet alarmı! Ev sahipleri garanti ararken kiracılar çifte borç tuzağına düşüyor - Sayfa 3

Senet imzalamak zorunda değilisiniz

Avukat Kiraz, kiracılara şu uyarıları sıralıyor:

Öncelikle, tüm senetlerin kira sözleşmesine veya ek protokole eklenmesi zorunlu, senet numaraları, tarihleri, vade ve amaç açıkça yazılmalı. Aksi takdirde, senetler "kambiyo senedi" sayılmayıp icraya konu olamaz.

İkinci olarak, teminat senetsa "ciro ve temlik edilemez" notu düşülmeli; yoksa ev sahibi başkasına devrederse, kiracı sürpriz alacaklılarla yüzleşir.

Üçüncü risk: Kira ödenirken senet iade edilmezse, çift borç doğar. Kiracılar, "Sözleşmeyi avukata gösterin, şüpheli talebi reddedin," önerisiyle korunmalı.

Mağduriyet artarsa, tüketici mahkemelerine gidin ve iptal protokolü talep edin.

3₄

Kira piyasasında senet alarmı! Ev sahipleri garanti ararken kiracılar çifte borç tuzağına düşüyor - Sayfa 4

Kira piyasasındaki bu senet furyası, enflasyon ve güvensizlikle körükleniyor. Ev sahipleri "Geleceğimizi korumalıyız" derken, kiracılar "Adil şartlar istiyoruz" diyor.

Uzmanlar, "Hukuki danışmanlık alın, acele etmeyin," diyor – yoksa bir imza, yıllarca süren davalara dönüşebilir.

Kaynak: Star

4₄