İspanya’da tecavüzcü ''Kurt Sürüsü'' gerilimi...

İspanya, şimdilik, Türk dizi ve filmlerinin nisbeten az tanındığı ülkelerden.

Ancak, Vedat Türkali'nin eserinden uyarlanan “Fatmagül’ün Suçu Ne?” isimli dizi, İspanyolca/Portekizce konuşan Latin Amerika ülkelerinde büyük bir popülarite kazandıktan sonra, 2018’de İspanya’ya da ulaştı. Atresmedia yayın grubu tarafından satın alınan ve Canal Nova tarafından, “¿Qué culpa tiene Fatmagül?” ismiyle yayınlanan dizi, İspanyol gençliği tarafından heyecanla takip ediliyor.

Kurt Sürüsü
İspanya’daki bu gecikmiş ilginin nedenleri üstüne değişik yorumlar yapılabilir. Bir açıklama şu olabilir: Fatmagül dizisinin konusuyla paralellik gösteren bir olay, 2016’da, İspanya’da, gerçekleşti. İspanya şu an bu olayla çalkalanıyor… Tüm kentlerin meydanlarında genç kadınlar tepkilerini ortaya koyuyorlar.

Kendine “Kurt Sürüsü” (La Manada) adını veren ve genç erkeklerden oluşan grup, 2016’da, Pamplona’daki Boğa
Güreşi festivalinde, 18 yaşındaki bir kıza saldırmıştı. 2 yıl süren davada, gruba sadece 9 yıl ceza verildi. Daha ağır bir ceza verilmeme nedeni; mahkemenin, tecavüzü kanıtlayan kesin kanıtların olmadığı kanaatine varması.

Karar temyizde ve henüz kesinleşmiş değil. Tıpkı Fatmagül’deki tecavüzcüler gibi, İspanya’daki “Kurt Sürüsü”nü oluşturan erkekler de, büyük oranda, sağlıklı, sportif ve normal görünümlü gençlerden oluşuyor. Durumu ve ne ile yargılandıklarını bilmeseniz, onların La Liga’daki bir takımın yedek kulübüsündeki futbolcular olduklarını bile
düşünebilirsiniz.

Maço Kavramının Doğduğu Ülke
İspanya’nın, kadına yönelik şiddet konusunda, sicili kabarık. Maço kavramının bu ülkeden çıktığını düşünürsek, bu durum, şaşırtıcı bulunmayabilir.

Bir diğer şiddet olayına bakalım… İspanya’nın kuzeybatısındaki Galicia bölgesinde, José Enrique Abuín Gey isimli bir erkek, gene 2016 yılında, Diana Quer adında 18 yaşında bir kızı, tecavüz edip öldürdü. El Chicle (yani “ciklet”) lakabıyla tanınan bu şahıs, birçok fotoğrafında sportif ve sağlıklı görünen (sadece bazı fotoğraflarında
dişlerinden ötürü hafif bir anormallik hissedilen) 41 yaşında bir şahıs. Evli ve bir kızı var. Kendi kızına yönelik bilinen herhangi bir şiddet olayı yok, karısı ve kızı hapishaneye ziyaretine de gidiyorlar. El Chicle’nin yakalanması, yaklaşık 1.5 yıl sürdü. Bu hafta halk jürisi tarafından yargılanmasına başlanacak olan El Chicle’nin yaşam öyküsü, pek çok polisiye ve gerilim filmini aratacak cinsten. El Chicle, karısının ikiz kardeşine de, kız henüz 17 yaşındayken, tecavüz etmiş.

Cuentalo
“Kurt sürüsü”ne sadece 9 yıl ceza verilmesi üzerine İspanya’nın her yerinde büyük protestolar başladı. Twitter’da,
“cuentalo” (anlat) diye bir hashtag açıldı. Bu hashtag’de, İspanyolca konuşulan tüm ülkelerden kadınlar, yaşadıkları taciz ve şiddet deneyimlerini paylaşıyorlar. Bazen İngilizce katkılar da yapılıyor. “Toplu taşımada yaşlı erkeklerin, nasıl giyinirsem giyineyim, beni gözleriyle soyduklarını hissediyorum” gibi yorumlara da bu hashtag altında rastlamak mümkün.

Isa Lozano
Hashtag’e katkı yapan kişilerden biri, Valencia belediyesinin “eşitlik danışmanı” Isa Lozano. Lozano, 10 yaşındayken, karate öğretmeni tarafından taciz edilmiş. Sonrasında da karateyi bırakıp, baleye başlamış.

Bu hashtag altında gerçekten düşündürücü örneklere rastlamak mümkün. Mesela, 10 yaşında bir erkek çocuğun kendisine
“mami” (bunu Türkçe’ye belki “anam” şeklinde çevirebiliriz) sözcüğünü de içeren cümlelerle laf atışını anlatan Meksikalı bir kadın da var…

Incel
“Kadına yönelik şiddet” gündemi, elbette İspanya ile sınırlı değil. Son olarak, Rusya’da, 15 yaşında bir çocuk, “insan öldürme hissi”ni merak ettiği için, bir bilgisayar oyunundaki senaryoyu uygulayarak genç bir kadını öldürdü.

Incel Hareketi de şu an bu bağlamda önemli bir gündem. Dünyada, terör denildiğinde, akla genelde dini veya ayrılıkçı şiddet olayları gelir. Incel, bu bağlamda, yeni bir “trend”. Kadınlara ve sekse erişemediği için öfkelenen erkeklerin online komünitelerde yarattığı bu akım, son olarak, 23 Nisan 2018’de, Kanada’da bir saldırıya yol açtı. Incel hareketinden etkilenen 25 yaşındaki kadın düşmanı Kanadalı yazılımcı Alek Minassian, 10 kişiyi öldürdü. (2014’te de, yine benzer bir şiddet motivasyonu ile, Kaliforniya’da, Elliot Rodger isimli
biri, 6 kişiyi öldürmüştü. Bkz.: 2014 Isla Vista cinayetleri)

Incel hakkında, Ekşi Sözlük’te, şöyle bir tanım yapılmış :“Kadınlarla ilişkilerinde başarılı olan erkeklere chad derler. Kendilerini reddeden kadınlara da genel olarak stacy derler. Bu ikisine düşmandırlar.”

Kanada, Kaliforniya, Incel Hareketi
Maçoluk, kadın düşmanlığı, cinsel açlık, “kadın katliamı” gibi konular; daha çok, Akdeniz ülkelerinin ve Ortadoğu’nun gündeminde olan sorunlar olarak düşünülür(dü). “Modern batı dünyası”, bu bağlamlarda pek akla gelmez(di).

Ama, Incel hareketi, tam da, Kaliforniya veya Kanada gibi, bu sorunların çoktan aşıldığı zannedilen yerlerde tehlike oluşturuyor. Kanada’nın National Post gazetesi köşe yazarlarından Barbara Kay, 23 Nisan’daki Incel motivasyonlu katliam hakkında, “Bu olayın cihadçı bir saldırı veya net bir ideolojik arka planı olan bir saldırı olmasını tercih ederdim. Öyle olsaydı, kafamdaki düzeni koruyabilirdim” şeklinde bir yorum yapmış. Şunu da ekleyelim: Olaydan sonra, en çok rt’lenen tweet de, saldırganı Ortadoğulu olarak tasvir eden tweet olmuş. Olayın gerçek şeklini anlatan tweet atıldığında, o kadar retweet almamış. Saldırganın Ortadoğu kökenli olmaması, belli ki, hayal kırıklığı yaratmış.

Hollanda’daki Maçoluk Kültürü
“Incel” hareketinin, Hollanda’da da -henüz orada şiddet olaylarını tetiklemiyor ve organize bir tehdit oluşturmuyor
olsa da- dolaylı/dolaysız karşılığı var… “Cinsel obsesyonları olan, kadınlara düşmanlık besleyen ve bunların yanı sıra inançsız kişilerden de nefret eden erkekler”in oluşturduğu yoğun bir kültürden söz ediliyor. Bu kültür, Hollanda’da, görece geniş kitleleri etkilese de, ülkedeki Incel hareketine dahil olduğu bilinen erkek sayısı şimdilik 6 kişi. İsmi “cinsel özgürlük”le özdeşleşmiş Hollanda gibi ülkelerin böyle akımlara sahne olmasının, önümüzdeki yıllarda, sosyologlara malzeme vereceğini öngörebiliriz. Incel’in, Avrupa’daki yeni sağ yükselişle (ve özellikle entelektüel çevrelerde sağın düşünsel olarak belirleyici bir unsura dönüşmesiyle) bir bağının olup olmadığı, ayrıca tartışılabilecek bir konu.

Cristina Cifuentes
Tekrar İspanya’ya dönersek… İspanya gündemindeki diğer bir gelişme, Madrid Bölgesel Hükümeti Başkanı Cifuentes’in
(komik olaylar da içeren) olaylı istifası. İstifa sonrası anketlerde, Madrid’de, iktidardaki Halk Partisi(PP)’nin
oylarının yarıya indiği ve oy oranı en yüksek hareketin, liberal “Ciudadanos” olduğu görülüyor. İspanyol toplumunun, bir değişim aradığı ortada. İspanya’daki dengeler, birçok açıdan değişiyor.

Fatmagül’e Dublaj
Fatmagül’ün artan popülaritesi, İspanya’nın Türkiye’ye bakışındaki dengeleri ne yönde etkileyebilir, İspanyol
turistlerde bir artışa yol açar mı açmaz mı, bunu da belki önümüzdeki aylarda görme şansı bulabiliriz. Eğer
Fatmagül’ün başarısı böyle devam ederse, başka Türk dizilerinin de, İspanya’da gösterime girmesi mümkün.

Yenilikçiliğiyle bilinen İspanyol medya grubu Atresmedia’nın, planları bu şekilde.

Diziye, İspanya’ya özel yeni bir dublaj yapıldığını da ekleyelim. Latinamerika ülkelerindeki İspanyolca dublajı alıp, yayınlama kolaycılığına yönelmemişler.

Avrupa Parlamentosu
İspanyol televizyonları, şiddet, cinayet ve tecavüz olaylarını yoğun şekilde gündemde tutuyor. Bu, belki bir toplumsal duyarlılıktan çok, rating kaygısından kaynaklansa da, önemli.

“La Manada”(Kurt Sürüsü) olayı, şu an Avrupa Parlamentosunda hararetli şekilde tartışılıyor. Kadına yönelik
şiddet, çok ciddi boyutlarda küresel bir sorun. Ümit edelim ki; Avrupa Parlamentosunun bu vahim örnekten yola çıkarak alacağı kararlar ve suçlulara uygulayacağı yaptırımlar gelecekte oluşabilecek benzer şiddet olayları üzerinde ciddi bir caydırıcı etki yaratabilsin.