Çatışmalar, İsrail’in savunma sistemlerinden sivil altyapısına kadar her alanda ağır hasar bıraktı.
İran İsrail savaşının faturası ağır oldu! 12 günde 10 milyar dolar kayıp
İsrail ile İran arasında 12 gün süren çatışmanın ekonomik bilançosu açıklandı. Yaklaşık 10 milyar dolarlık zarar. Savunma harcamaları, altyapı yıkımı, turizmdeki çöküş ve iş gücü kayıpları, İsrail ekonomisini derinden sarstı. Hazine açığının GSYH’nin %6’sına ulaşması beklenirken, vergi mükelleflerini milyarlarca dolarlık tazminat yükü bekliyor. İşte detaylar...
Askeri harcamalar
İran’ın fırlattığı 547 balistik füzenin %90’ı, Arrow 2 ve Arrow 3 sistemleriyle durduruldu. Ancak tek bir Arrow 3 atışı 4 milyon dolar, Arrow 2 atışı ise 3 milyon dolar maliyetle gerçekleşti. İsrail’in karşı saldırıları için 200 uçak ile yapılan 1.500 sorti, günlük 735 milyon dolar harcamaya yol açtı. Toplam operasyon maliyeti 1,2 milyar dolar oldu.
Altyapı hasarı
Tel Aviv’deki Weizmann Enstitüsü ve Bazam rafinerisi gibi stratejik tesisler zarar gördü. Altyapı kaybı 1,5 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. 40 binden fazla tazminat başvurusuyla sivil hasar faturası hızla artıyor.
İnsan kayıpları
Saldırılarda 29 kişi hayatını kaybetti, 3 binden fazla kişi yaralandı.
Savaş, İsrail’in ekonomik dinamiklerini altüst etti.
Turizm çöktü
Hava bağlantılarının kesilmesiyle ülke izole oldu. Oteller, roket saldırılarından etkilenenlere barınma sağlarken, bu maliyetler devlete yüklendi.
İşletmeler Kapanıyor: 60 bin işletme kapanma riskiyle karşı karşıya. Hayfa Limanı’nda ithalat-ihracat trafiği, 2025’in ilk yarısında %16 düştü.
Tazminat krizi
Kapanan işletmelere ciro bazlı tazminat ödenmesi planlanıyor, ancak bu ödemeler zararın yalnızca küçük bir kısmını karşılayabiliyor.
Bütçe açığı alarm veriyor
Hazine yetkilileri, bütçe açığının GSYH’nin %6’sını aşacağını öngörüyor; bu, önceki %4,9’luk sınırın çok üzerinde. JPMorgan, açığı %6,2 olarak tahmin ediyor. Fitch, İsrail’in kredi notunu A+’dan A’ya düşürürken, IMF büyüme tahminini %3,4’ten %1-1,9 aralığına çekti.
Analistler, İsrail’in son 20 aydaki savaşlarının toplam maliyetinin 80 milyar doları aştığını belirtiyor. Bu rakam, askeri harcamaların yanı sıra sivil tazminatlar ve üretim kayıplarını kapsıyor. İsrail Merkez Bankası, enflasyon ve şekelin değer kaybı nedeniyle faiz oranlarını %4,5’te sabit tutarken, ekonomik toparlanma için 2025’in ikinci yarısı işaret ediliyor.