İddia çürüdü: İsrail ordusunun “delil” videoları ticari 3D modellerle hazırlanmış! "Seksi görünsün" talimatı...
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023’ten bu yana yayımladığı 43 “karargâh/tesis gösteren” 3 boyutlu animasyonun büyük bölümünün gizli istihbarata değil, KitBash3D, Sketchfab gibi ticari 3D kütüphanelerden alınan hazır modellerle oluşturulduğu ortaya çıktı. İskoç ve İsviçreli araştırmacıların ortak çalışması, videoların birer dijital propaganda ürünü olabileceğine işaret ediyor; BBC, CNN gibi kanalların ise bu içerikleri “kanıt” diye yayımladığı vurgulanıyor.
İskoç ve İsviçreli araştırmacıların ortak incelemesine göre, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) tarafından servis edilen 3B animasyonların birçoğu ticarî 3D varlık pazarlarından temin edilmiş hazır modeller içeriyor.
ANİMASYONLAR HAZIR 3D KÜTÜPHANELERDEN
Araştırma, Gazze, Lübnan, Suriye ve İran’daki hedef olarak gösterilen tesislerin, KitBash3D ve Sketchfab gibi platformlardan satın alınmış ya da indirilen modellerle inşa edildiğini tespit etti.
MÜZE VE TASARIM KAYNAKLARI “TERÖR TESİSİ” OLARAK SUNULMUŞ
İncelemede oyun tasarımcısı Ian Hubert’ın Washington’daki otopark ve elektrik direği taramalarıyla İskoçya Denizcilik Müzesi’nin “tekne yapım atölyesi” dijital taramalarının bile “İran füze fabrikası” gibi sahnelerde kullanıldığı saptandı. Müze yetkilileri, dijital koleksiyonlarının bu amaçla kullanılmasına şaşırdıklarını ve dosyaların internete nasıl yayıldığını kontrol etme imkânlarının olmadığını belirtti.
IDF’NİN AÇIKLAMALARINA KARŞI ÇELİŞKİLER
Videoların gerçekliğini ısrarla savunan isimlerden biri olan Başbakan Netanyahu’nun eski danışmanı Mark Regev, CNN’e videonun istihbarata dayandığını söylemişti.
Ancak araştırma, animasyonların sahadaki somut kanıtlara değil, çevrimiçi hazır modellere dayandığını öne sürüyor; saha incelemeleriyle videolarda gösterilen “karargâh”ların bulunamamış olması da dikkat çekici.
PRODÜKSİYONUN İÇ YAPISI: KÜÇÜK BİR BİRİM, BÜYÜK ETKİ
Araştırmada söz edilen IDF prodüksiyon birimi, az sayıda personelden oluşan iç ekipler olarak tanımlanıyor. Eski üyeler, After Effects gibi yaygın yazılımların yoğun kullanıldığını ve bazen istihbarattan gelen sınırlı veriler üzerinden hazır 3B modellerle çalışıldığını aktarıyor. Yani “gizli veri”yle “hazır varlık”ın harmanlanması sonucu ortaya çıkan içerikler, kamuoyuna güçlü ve profesyonel delil görünümüyle sunulmuş.
"SEKSİ VE PROFESYONEL GÖRÜNSÜN"
IDF prodüksiyon ekibinden edinilen bilgilere göre, animasyonlarda sadece doğruluk değil algı da hedeflendi.
Eski ekip üyelerinin ifadelerine göre mesaj açık: “Seksi ve profesyonel görünsün.”
Bu talimat, içeriklerin estetik ve ikna edici bir “kanıt” görünümü vermek üzere tasarlandığını gösteriyor.
MEDYA KANALLARI VE KANIT SUNUMU: HATALI YAYINLAMALAR
BBC, CNN ve Sky News gibi büyük yayın kuruluşları bu animasyonları “İsrail’in kanıtı” başlığıyla izleyicilerine aktarırken, araştırmanın ortaya koyduğu veriler bu yayınların doğruluk kontrolleri hakkında soru işaretleri doğuruyor. Araştırmacılar, animasyonların sivil hedeflere yapılan saldırıların meşrulaştırılmasında manipülatif bir rol oynayabileceğini vurguluyor.
UZMAN DEĞERLENDİRMESİ: DİJİTAL PROPAGANDA RİSKİ
Araştırmayı değerlendiren medya ve güvenlik uzmanları, şunları söylüyor:
Hazır 3D varlıkların istihbarat kanıtıymış gibi sunulması güvenilirlik zedelenmesi ve propaganda riski yaratır.
Saha doğrulaması olmayan dijital içerikler, kamuoyunu yanıltabilir ve askeri meşruiyeti yanlış temellere oturtabilir.
Kültürel kurumların dijital arşivlerinin kötüye kullanılma ihtimaline karşı erişim ve kullanım koşullarının yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor.
