Faiz arttı konut piyasası durdu! Konut kredisinde musluklar kapandı
Parasal sıkılaştırma önlemleriyle kredilerde yaşanan gerileme en çok konutu etkiledi. Geçtiğimiz ağustos ayında başlayan konut satışlarındaki artış yerini karamsarlığa bıraktı. Merkez Bankası’nın faiz indirim beklentisi yerini yükselişe bırakınca konut kredilerinde faizi düşürücü anlaşma ümidi de iptal oldu. Konut kredilerinin toplam tüketici kredileri içindeki payı son bir yılda 2.2 puan, son 5 yılda ise neredeyse 16 puan kadar geriledi. İşte detaylar...
2020 Nisan’da konut kredilerinin payı yüzde 40,41, geçen yıl nisanda ise yüzde 27,38 seviyesinde bulunuyordu.
Ağustos ayından bu yana faiz düşüş beklentisiyle yüksek faizden konut kredisi kullananların bu yıl içerisinde yapılandırma yapmalarının neredeyse imkansız olduğu belirtiliyor.
Merkez Bankası’nın faizleri yeniden 46 seviyesine çekmesi ve mevduat faizlerinin 50’yi geçmesi bankaların konut kredisinden iyice uzaklaşmasına neden oldu. Sınırlı sayıda konut kredisi kullandıran bazı bankaların ise 2.84 civarı olan aylık faiz oranını yeniden yüzde 3’ün üzerine çekmesi bekleniyor.
Halen Yapı Kredi, Denizbank, Garanti ve İş Bankası konut kredisi faizleri yüzde 3’ün üzerinde bulunuyor.
BANKALAR KREDİ MUSLUĞUNU KAPATTI!
BDDK verilerine göre konut kredi stoku 555 milyar lira seviyesinde bulunuyor. Bankacılık sektöründe toplam tüketici kredileri ise 2.2 trilyon lirayı aştı. Böylece toplam tüketici kredileri içinde konut kredilerinin payı da yüzde 25,18 olarak hesaplandı. Bu oran tarihi en düşük seviyelere işaret ediyor. Konut kredilerinin toplam tüketici kredileri içindeki payı son bir yılda 2.2 puan, son 5 yılda ise neredeyse 16 puan kadar geriledi. 2020 Nisan’da konut kredilerinin payı yüzde 40,41, geçen yıl nisanda ise yüzde 27,38 seviyesinde bulunuyordu.
Bu gerilemede yüksek faizler ve BDDK’nın 24 Ağustos 2023’te devreye aldığı sınırlamaların etkisi büyük. Şu anda ilk ve birinci el konut için en fazla yüzde 80 oranında kredi kullanılabiliyor ki o da evin fiyatı 5 milyon liranın altındaysa. İkinci el konutta bu oran yüzde 90’a çıksa da konutun değerinin 1 milyon liranın altında bulunduğunda uygulanıyor. 10 milyon lira ve üzeri ikinci el konut alımına ise kredi verilmiyor. 1 veya daha fazla evi olanların birinci el konut için kullanabilecekleri azami kredi oranı yüzde 20 ki o da konutun değeri 5 milyon liranın altında bulunuyorsa. İkinci el konutta ise 1 milyon liranın altında konuta yüzde 22,5 oranında kredi kullandırımı yapılabiliyor.
