Çayı birde böyle demleyin, aradaki farkı görün! Çayın sağlığa yararları

Özellikle ülkemizde sabah kahvaltı ile başlayan, gece yatana kadar çay sefamız devam eder. Çayın demlenmediği, içilmediği sofra neredeyse yoktur. Her evde farklı bir yöntemle demlenen çayı aslında nasıl demlemek lazım çoğu kimse bilmiyor. Hemen hemen her saat ocakta altı yanan çay, kahvaltıda, kahvaltı sonrası, öğlen, akşam üzeri ve akşam yemekten sonra başta olmak üzere gece gündüz fark etmeksizin severek içiliyor. Çay tiryakisi diye bilinen kişiler, günde 15-20 bardağa kadar çay tüketebiliyor.

ÇAYIN DOĞRU DEMLEME YÖNTEMİ NEDİR?

Hal böyle olunca çayın demlenme şekli de daha bir önem kazanıyor. Çayı kimileri soğuk suyla, kimileri ise sıcak suyla demler. Her farklı demleme yöntemi, lezzetinde farklılıklar gösterir. Peki çayın lezzetini en iyi şekilde alabilmemiz için nasıl demlememiz gerekir?

ÇAYI HAŞLAMAK LEZZETİNİ BOZAR

Herkesin bildiği çay demleme tekniği olan demin üstüne suyu koyup haşlamaya bırakmak çayın lezzetini bozar.

Bir çaydanlığa 5 bardak su dökün iyice kaynatın. Kaynayan suya 4 kaşık dem atın.

Ancak önce suyu kaynatıp sonra üstüne demi bırakmak altın değerinde olan çay demleme tekniğidir. Bu teknik sayesinde çay yanmaz yanı tadı bozulmaz.

Bu sefer alt demliği su doldurun. Ocağa koyup üst demliği üzerinde bırakın zamanla çay dinlene dinlene demlenir.

Çayı bardağa boşaltırken kenardan ve yukarıdan boşaltmayın.

Çayın lezzetini en iyi almanı sağlayacak doldurma yöntemi ise çaydanlığı bardağa yakın tutup kenardan boşaltmadır.

Aynı zamanda en güzel çay ateşte pişer.

ÇAYIN SAĞLIĞA FAYDALARI NELERDİR?

Çay, içerdiği antioksidan özellikleri ile insan vücudu üzerinde birçok olumlu etkiye sahip olabilir. Bu etkiler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

ÇAY KALP SAĞLINA FAYDALI 

Siyah çay, kalp sağlığına faydalı olan flavonoid adı verilen bir antioksidan grubu içerir. Çayla birlikte flavonoidler sebze, meyve, kırmızı şarap ve bitter çikolatada bulunabilir. Flavonoidleri düzenli olarak tüketmek, yüksek tansiyon, kolesterol ve trigliserit seviyeleri veya obezite gibi kalp hastalığı için birçok risk faktörünün azaltılmasına yardımcı olabilir. 

Randomize kontrollü bir çalışma, 12 hafta boyunca siyah çay içmenin, trigliserit değerlerini %36, kan şekeri seviyelerini %18 oranında azalttığını ve LDL/HDL plazma oranını %17 oranında düşürdüğünü bulmuştur. Bir başka çalışmada ise günde üç bardak siyah çay içenlerin kalp hastalığı geliştirme riskinde %11 azalma olduğu bulunmuştur.

Çay kan basıncını düşürmede de etkili gözükmektedir. Randomize, kontrollü bir çalışmada, altı ay boyunca günde üç fincan siyah çay içenler, plasebo grubuna kıyasla sistolik ve diyastolik kan basıncında önemli bir azalma göstermiştir. 

BAĞIRSAKLARI İYİLEŞTİRİR

Siyah çayda bulunan polifenoller, iyi bakterilerin büyümesini teşvik ederken, Salmonella gibi kötü bakterilerin büyümesini engelleyerek, sağlıklı bir bağırsak dengesinin korunmasına yardımcı olabilir.

Ek olarak siyah çay, zararlı maddeleri öldüren ve sindirim sisteminin iç yüzeyini onarmaya yardımcı olan bağırsak bakterilerini ve bağışıklığı arttıran antimikrobiyal özellikler içerir.

İNME RİSKİNİ AZALTIR

Siyah çay üzerinde yapılan çalışmalardan çıkan diğer bir ilginç sonuç ise inme riskini azalttığıdır. 

10 yıldan uzun süre, 74.961 kişi izlenen bir çalışmada, günde dört veya daha fazla fincan siyah çay içenlerin, çay içmeyenlere göre %32 oranında daha düşük inme riskine sahip oldukları bulunmuştur. 

Farklı çalışmaların değerlendirildiği bir araştırmada ise, günde üç fincandan fazla çay (siyah veya yeşil çay) içen bireylerin, günde bir fincandan daha az çay içenlere kıyasla %21 oranında azalmış inme riskine sahip olduğu bulunmuştur. Bu sonuçlar gözlemsel çalışmalardan geldiği için, doğrulanması için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

KAN ŞEKERİ SEVİYESİNİ DÜŞÜRÜR

Siyah çay, vücutta insülin kullanımını arttırmaya yardımcı olduğu bulunan moleküller içerdiğinden, tatlandırılmamış olarak içildiğinde kan şekeri üzerinde olumlu olan etkiler keşfedilmiştir. 

Hücreler üzerinde, laboratuvar ortamında yapılan bir çalışmada, çayın ve bileşenlerinin insülin arttırıcı özellikleri incelenmiştir. Sonuçlar, siyah çayın insülin aktivitesini 15 kattan fazla arttırdığını göstermiştir. Ayrıca, çayda bulunan epigallokateşin gallat adı verilen bir bileşiğin insülin seviyelerini iyileştirdiği bulunmuştur.

ÇAYDA BULUNAN BİLEŞENLER KANSER HÜCRELERİ ÜZERİNDE ETKİLİ OLUR

Laboratuvar ortamında yapılan bir çalışmada, çaydaki polifenollerin kanser hücreleri üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda siyah ve yeşil çayın kanser hücresi büyümesini düzenlemede ve yeni hücre gelişimini azaltmada rol oynayabileceğini gösterilmiştir.

Bir başka çalışmada ise siyah çaydaki polifenollerin meme kanseri üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Siyah çayın, hormona bağlı meme tümörlerinin yayılmasını engellemede yardımcı olabileceği gösterilmiştir.

Siyah çay ve kanser hücreleri arasındaki bağlantıyı daha net bir şekilde belirlemek için, insanlar üzerinde yapılacak daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

ODAKLANMAYI ARTTIRIR

Siyah çay, uyanıklığı ve odağı arttırabilen kafein ve L-theanine adlı bir molekül içerir. L-theanine beyindeki alfa aktivitesini arttırırken, gevşeme ve daha iyi odaklanma sağlar.