Bakanlık, yapı denetim kuruluşlarının sorumluluklarını artıran ve vatandaşların güvenliğini önceliklendiren bir dizi yenilik getirdi.
Bakanlıktan inşaat sektörüne sert önlemler! Yeni bina 15 yıl içinde yıkılırsa firma kapatılacak!
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yapı denetim sistemine çeki düzen getiren yeni bir yönetmelik yayımladı. Resmi Gazete’de yürürlüğe giren Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği ile inşaat sektöründe kalite ve güvenliği artırmak için ağır yaptırımlar getirildi. Yeni yapılan bir binanın 15 yıl içinde yıkılması ya da komşu yapılara zarar vermesi durumunda, yapı denetim firmaları kapatılacak ve teminatlarına el konulacak. İşte yeni düzenlemenin detayları…
17
Buna göre; yeni inşa edilen bir binanın, kullanım izin belgesi alındıktan sonraki 15 yıl içinde yıkılması durumunda, sorumlu yapı denetim firmasının faaliyetine son verilecek ve teminatına el konulacak.
İnşaat sırasında (örneğin kazı çalışmaları) komşu binalara zarar verilmesi halinde de firmanın izin belgesi iptal edilecek ve teminatı devlet tarafından alınacak.
“Taşıyıcı sistemde onarılamaz hasar” tanımı, “yıkılmayı gerektiren durumlar” olarak netleştirildi.
27
Sözleşme fesih süresi kısaldı
İnşaatın 3 ay içinde başlamaması durumunda, yapı denetim kuruluşları sözleşmeyi feshedebilecek (önceki süre 6 aydı).
Firmaların, kalıp, donatı imalatı teslim alma veya betona nezaret etme gibi görevleri yerine getirmemesi durumunda da sözleşme feshi uygulanabilecek.
37
Teminat güncellemesi
2026’dan itibaren teminat tutarları, TÜFE ve ÜFE ortalamasına göre hesaplanacak. Bu, daha önce sadece ÜFE’ye dayalı olan sistemden daha dengeli bir yaklaşıma geçiş anlamına geliyor.
47
Yeni düzenleme, vatandaşların yapı denetim hizmetlerine erişimini kolaylaştırmayı hedefliyor:
500 Metrekareye Kadar Esneklik: 500 m²’ye kadar olan yapılar ve kalan inşaat alanı 500 m²’yi geçmeyen yapılar, Elektronik Dağıtım Sistemi dışına alındı. Böylece vatandaşlar, istedikleri yapı denetim firmasıyla sözleşme imzalayabilecek.
Kullanım Belgesi Kolaylığı: İnşası tamamlanmış ancak kullanım belgesi alamayan binalar için vatandaşlar, %1,75-%3,50 hizmet bedeliyle denetim firmalarına ulaşabilecek.
Güçlendirme Projeleri: Güçlendirme işlerinde denetim bedeli, binanın toplam inşaat bedelinin en az %25’i olacak.
57
Elektronik dağıtım sistemi’nde yenilik
45 ve üzerinde yapı denetim firmasının bulunduğu illerde, vatandaşlara iki alternatifli firma ataması yapılacak:
Sistem, önce bir firma önerecek. Vatandaş 3 iş günü içinde bu firmayla sözleşme imzalarsa süreç devam edecek.
Aksi takdirde, sistem otomatik olarak ikinci bir firmayı atayacak.
1 Şubat 2026’ya kadar illerdeki faal firma sayıları güncellenecek.
67
Bakanlıktan Açıklama
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yeni yönetmeliğin deprem güvenliği ve yapı kalitesini artırmayı hedeflediğini vurguladı: “Bu düzenleme, vatandaşlarımızın güvenli yapılarda yaşamasını garanti altına alırken, denetim firmalarının sorumluluklarını artırıyor. Kalitesiz inşaatlara ve ihmallere sıfır tolerans gösterilecek.”
77