Türkiye’de beyin göçü alarm veriyor! En çok hangi bölüm mezunları ülkeyi terk ediyor?
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 Yükseköğretim Beyin Göçü İstatistikleri raporu, Türkiye’nin yetişmiş insan kaynağını kaybetme trendinin devam ettiğini gözler önüne serdi. Rapora göre, özellikle mühendislik ve bilişim alanlarında beyin göçü hız kesmiyor. Bölümler arasında ise Moleküler Biyoloji ve Genetik mezunları, %15 ile en yüksek göç oranına sahip. Peki, gençler neden yurt dışına yöneliyor ve hangi ülkeler ön planda? İşte çarpıcı detaylar…
TÜİK verilerine göre, 2024 yılında yükseköğretim mezunlarının yurt dışına göç oranı %2 seviyesinde sabit kaldı.
Ancak bazı bölümler, bu ortalamanın çok üzerinde beyin göçü oranlarıyla dikkat çekiyor:
Moleküler Biyoloji ve Genetik: %15
İşletme Mühendisliği: %10,8
Elektrik Mühendisliği: %9,6
Bu bölümlerden mezun olanlar, akademik yetersizlikler, istihdam olanaklarının kısıtlılığı ve düşük ücret politikaları gibi nedenlerle yurt dışında kariyer yapmayı tercih ediyor.
Genel olarak, bilişim ve iletişim teknolojileri (%6,7) ile mühendislik, imalat ve inşaat (%4,4) alanları en yüksek beyin göçü oranına sahip sektörler oldu.
Bunları doğa bilimleri, matematik ve istatistik (%2,7) takip etti.
Cinsiyet ve üniversite türüne göre farklılıklar
Beyin göçü oranları cinsiyete göre incelendiğinde, erkek mezunlar %2,4 ile kadın mezunlara (%1,6) kıyasla daha yüksek oranda yurt dışına gidiyor.
Üniversite türü bazında ise vakıf üniversiteleri mezunları, devlet üniversitelerine göre daha fazla göç ediyor:
Devlet Üniversiteleri: %1,7 (2023 ile aynı)
Vakıf Üniversiteleri: %4,3 (2023’te %4,5)
Vakıf üniversitelerinde tam burslu öğrenciler %8,3 ile en yüksek beyin göçü oranına sahip. Kısmi burslu öğrencilerde bu oran %3,7, ücretli eğitim alanlarda ise %3,6 olarak gerçekleşti.
Bu durum, özellikle tam burslu öğrencilerin yurt dışında akademik ve profesyonel fırsatları daha yoğun değerlendirdiğini gösteriyor.
Öğrenim dili ve göç tercihleri
Eğitim diline göre yapılan analizde, Fransızca eğitim alan mezunlar %9,9 ile en yüksek beyin göçü oranına sahip oldu. Onları sırasıyla İngilizce (%6,2), Almanca (%5,9) ve Rusça (%4,7) eğitim alan mezunlar izledi.
Bu veriler, yabancı dilde eğitim alan öğrencilerin küresel iş piyasasına daha kolay entegre olduğunu ortaya koyuyor.
En çok hangi ülkeler tercih ediliyor?
TÜİK raporuna göre, mezunların en çok göç ettiği ülkeler arasında ABD %19,6 ile ilk sırada yer alıyor. Onu sırasıyla Almanya (%19,4), Birleşik Krallık (%11,3), Hollanda (%7,0) ve Kanada (%5,2) takip ediyor.
Bu ülkeler, yüksek yaşam standartları, güçlü akademik ortamlar ve cazip iş fırsatlarıyla Türk mezunları cezbediyor.