Kanserle mücadelede devrim! Antalya’da genetik yatkınlık ve yapay zeka ön planda!
Antalya’da düzenlenen 12. Türk Tıbbi Onkoloji Kongresi, kanserle mücadelede çığır açan gelişmeleri masaya yatırdı! Türk Tıbbi Onkoloji Derneği uzmanları, genetik yatkınlığın ve yapay zekanın erken teşhisteki kritik rolünü vurguladı. Başkan Prof. Dr. Nuri Karadurmuş, “Kanserlerin %10-15’i kalıtsal, genetik mutasyonlar hedefli tedavilerle baskılanıyor,” derken, Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Bülent Karabulut, “Yapay zeka, kişiye özel risk profilleri oluşturacak,” müjdesini verdi.
Bilimsel temeli olmayan tedavilere karşı uyarı da yapan uzmanlar, kanserin şifrelerini çözüyor.
Genetik yatkınlık: Kanserin %10-15’i kalıtsal
Prof. Dr. Nuri Karadurmuş, kanser oluşumunda genetik faktörlerin önemini vurguladı: “Tüm kanserlerin %10-15’i herediter. BRCA1 ve BRCA2 gibi mutasyonlar, meme, yumurtalık ve rahim kanserlerinde etkili. Akciğer, melanom ve bağırsak kanserlerinde spesifik gen değişimleri görülüyor.” Karadurmuş, akıllı ilaçların %90’ının biyobelirteçlere dayandığını belirterek, “DNA tamirat bozuklukları kansere yol açsa da, hedefli tedavilerle kontrol altına alınabiliyor. Yeni genetik bulgular, reçetelenebilir ilaçlar için fırsat yaratıyor,” dedi.
Yapay zeka ile erken teşhis devrimi
Prof. Dr. Bülent Karabulut, yapay zekanın sağlıkta dönüştürücü gücüne dikkat çekti: “Yapay zeka, aile soy ağaçlarını ve genetik verileri analiz ederek bireye özel kanser risk profilleri oluşturuyor. Bu, sadece genetik mutasyonlu bireylerde değil, aile öyküsü olanlarda da kullanılacak. Gelecekte, kişiye özel izlem programlarıyla kanseri erken teşhis edeceğiz.” Karabulut, yapay zekanın net teşhis tarihi veremese de risk tahminiyle devrim yaratacağını, ancak beklentilerin gerçekçi olması gerektiğini vurguladı.
“Kanseri tek nedene bağlamak yanlış”
Karabulut, kanserin yalnızca genetik olmadığını, çevresel faktörler ve yaşam tarzının da etkili olduğunu söyledi: “Bazen bir insan doğduğunda kansere yatkın olur, ama ‘üzüntü kanser yaptı’ gibi söylemler bilimsel değil. Neden-sonuç ilişkisini doğru kurmak, tedavide kilit.” Karabulut, halkı bilimsel bilgiye güvenmeye çağırdı.
Alternatif tedavilere uyarı
Karabulut, bilimsel temeli olmayan alternatif tedavilere karşı uyardı: “Zakkum gibi bitkisel ürünler laboratuvarda kanser hücresini öldürebilir, ama insan vücudunda ölümcül yan etkilere yol açar. Alternatif tedavilerin zarar verip vermediği araştırılmalı. Yapay zeka, bu verileri ayrıştırarak güvenliği artıracak.” Karabulut, gelecekte yapay zekanın kişiye özel yaşam tarzı önerileri sunacağını, böylece kanser riskini azaltacağını belirtti.