ABD'de TikTok krizi derinleşiyor! Çin işbirliğine hazır
Trump-Şi zirvesinde ticaret ateşkesi sağlandı, ancak TikTok’un ABD’deki kaderi belirsizliğini koruyor. Pekin “uygun çözüm” için kapıyı aralarken, algoritma ve veri güvenliği düğümü çözülemedi. İşte detaylar...
Çin, TikTok’un ABD’deki geleceğini tehdit eden yasak baskısı karşısında diplomasi kartını masaya sürdü.
Trump-Şi görüşmesinin ardından Çin Ticaret Bakanlığı, “TikTok sorunlarının uygun şekilde çözülmesi için ABD ile birlikte çalışmaya hazırız” açıklaması yaptı.
Ancak platformun satışı, algoritması ve veri güvenliği konusunda somut bir uzlaşı hâlâ yok.
Zirvede ticaret barışı, TikTok’ta kördüğüm
ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in kritik zirvesi, gümrük tarifeleri ve ticaret dengesizliği gibi konularda ilerleme sağladı.
Ne var ki, ByteDance’e ait TikTok’un ABD operasyonları masada çözümsüz kaldı.ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, görüşme öncesi CBS’e “Liderler işlemi tamamlayacak” demişti.
Ancak Çin’in, Trump’ın Çin mallarına yönelik yeni gümrük tarifelerine tepki olarak geri adım atması, süreci yeniden tıkadı.
Yasal kısır döngü: Biden’dan Trump’a miras
Kongre’nin ezici çoğunlukla geçtiği yasa, ByteDance’in TikTok’u satmaması halinde platformu Ocak 2025’te yasaklamıştı. Joe Biden’ın imzaladığı karar kısa süreliğine uygulanmış, Trump’ın göreve gelmesiyle askıya alınmıştı.Trump, satış sürecini hızlandırmak için başkanlık kararnameleri yayınladı.
Ancak Çin’in “algoritma devri olmaz” resti ve ABD’nin “tam kopuş” şartı, müzakereleri çıkmaza soktu.
"Şi için önemli bir konu değil"
Alman Marshall Vakfı’nın Hint-Pasifik Programı Direktörü Bonnie Glaser, düzenlediği basın toplantısında, TikTok anlaşmasının “Şi Cinping için öncelikli bir konu olmadığını” belirtti. Glaser, “Çin, Trump’ın anlaşmaya vardığını açıklamasına izin vermekten memnun. Ancak bu anlaşmanın Amerikalıların verilerini gerçekten koruyup korumayacağı büyük bir soru işareti” dedi.
Glaser ayrıca, “ABD açısından büyük soru, Kongre’den geçen yasa nedeniyle bu sürecin Amerikan hukukuyla ne kadar uyumlu olduğu” ifadelerini kullandı.
Gençlerin haber kaynağı Tiktok
Pew Araştırma Merkezi’nin Eylül ayında yayımladığı rapora göre, 30 yaş altındaki Amerikalıların yüzde 43’ü düzenli olarak TikTok’tan haber alıyor. Bu oran, YouTube, Facebook ve Instagram gibi platformların üzerinde.
Aynı araştırma, Amerikalıların yaklaşık üçte birinin TikTok yasağını desteklediğini, üçte birinin karşı çıktığını ve geri kalanının kararsız olduğunu gösteriyor. Yasağı destekleyenlerin büyük çoğunluğu, “veri güvenliği endişelerini” gerekçe olarak öne sürüyor.
Tartışmaların odağında ise TikTok’un öneri algoritması bulunuyor. Çin, algoritmanın kendi yasal kontrolü altında kalması gerektiğini savunurken; ABD, platformun ByteDance ile tüm bağlarını koparması gerektiğini belirtiyor.
Washington, algoritmanın Çinli yetkililer tarafından manipüle edilebileceği uyarısında bulunsa da, bugüne kadar bu yönde bir kanıt sunulmuş değil.