ABD radarlarına meydan okuyan Rus nükleer füzesi: “Fırtına Kuşu” sahnede

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu hafta sonu ülkenin yeni nükleer enerjili seyir füzesi Burevestnik’in son testinin başarılı şekilde tamamlandığını açıkladı. Kremlin’e göre test, füzenin uzun süre alçak irtifada seyretme kabiliyetini ve çok uzun menzilli uçuşunu doğruladı. Uzmanlar ise şu aşamada füzenin stratejik etkisinin sınırlı kalabileceğini belirtiyor.

BUREVESTNİK NASIL ÇALIŞIYOR?

Burevestnik, klasik kimyasal yakıtlı seyir füzelerinden farklı olarak gövdesine entegre küçük bir nükleer reaktör kullanıyor. Reaktör, çevresindeki havayı ısıtarak yüksek hızda dışarı atıyor ve itme kuvveti üretiyor; bu sayede yakıta bağlı sınırlamalar azalarak çok uzun süre uçuş yapılabiliyor. Test raporlarına göre füze yaklaşık 15 saat havada kalırken 14 bin kilometreyi aşkın bir mesafe katetti.

Fransız ve Rus uzmanlar, reaktör teknolojisinin füzeye “sınırsız” gibi görünen menzil sağladığını ancak bu tip sistemlerin teknik karmaşıklıklarının ve güvenlik risklerinin dikkate alınması gerektiğini vurguluyor. Reaktörin çalışması füzenin kendisini radyoaktif hale getirdiği için yakın temasın risk taşıdığına dair uyarılar var.

TAKTİK VE STRATEJİK HEDEF: HAVA SAVUNMASINI AŞMAK

Uzmanlar Burevestnik’in özellikle alçak irtifada (raporlara göre 15–200 metre arası) uzun süre uçarak radar ve hava savunma sistemlerinin tespitini zorlaştırmayı hedeflediğini söylüyor. Bu uçuş profili, füzenin varış noktasına kadar tespit edilmeksizin kalmasını sağlayabilir; ayrıca manevra kabiliyetiyle geleneksel füzelerin önünü açmak amacıyla kullanılabileceği değerlendiriliyor.

Bununla birlikte füzenin nispeten düşük hızlarda seyretmesi, yüksek manevra yeteneği gerektiren görevlerde sınırlama oluşturabilir. Analistler, Burevestnik’in tek başına “oyun değiştirici” olmaktan ziyade mevcut saldırı konseptlerinin bir parçası olarak kullanıldığında etkili olabileceğini belirtiyor.

OPERASYONEL Mİ? ALTYAPI VE DOKTRİN EKSİK

Putin, füzenin hizmete alınabilmesi için gerekli altyapının hazırlanmasını istediğini duyurdu; ancak bağımsız uzmanlar, şu anda ne konuşlandırma altyapısının ne de kullanım doktrininin olgunlaştığını ve bu nedenle stratejik etkinin sınırlı olduğunu belirtiyor. Uzman Heloise Fayet, “Füze henüz operasyonel değil; test mesajı önemli fakat eyleme dönüşmesi zaman alacaktır” dedi.

Rusya’nın amacı olarak ise Batı’nın planlanan geniş çaplı füze savunma projelerinin maliyetini ve siyasi algısını zayıflatmak—bir başka ifadeyle rakibi kaynak harcamaya zorlamak—olarak yorumlanıyor.

RADYOAKTİF RİSK VAR MI?

Yetkililer testlerin radyoaktif sızıntı oluşturmadığını, bölgedeki izleme istasyonlarının olağan dışı bir aktivite kaydetmediğini açıkladı. Ancak bazı uzmanlar, reaktör devreye giren herhangi bir platformun kendiliğinden radyoaktif olacağını ve yakın temas halinde risk oluşturabileceğini hatırlatıyor. Dolayısıyla testlerin güvenlik ve çevresel etkiler açısından yakından izlenmesi gerektiği vurgulanıyor.

NE DEĞİŞTİ, NE DEĞİŞMEDİ?

Burevestnik’in Kremlin tarafından gösterilen başarılı testi, Moskova’nın halen yeni silah teknolojileri geliştirebildiğini gösteren bir mesaj niteliğinde. Fakat sahada ve stratejide neden olacağı gerçek değişiklikler; konuşlandırma, operasyonel doktrin, güvenilirlik ve uluslararası tepkilere bağlı olarak zaman içinde ortaya çıkacak.