13-16 yaş arası için sosyal medyada büyük değişiklik! Ebeveyn kontrolü geliyor...
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, çocukların dijital dünyada güvenliğini sağlamak için harekete geçti. 2025 Çocuk Hakları İzleme Toplantısı’nda konuşan Bakan Mahinur Özdemir Göktaş, 13-16 yaş arasındaki çocukların sosyal medya kullanımında ebeveyn onayını zorunlu kılacak kademeli bir düzenleme üzerinde son aşamaya gelindiğini duyurdu. 13 yaşına kadar kısıtlamanın da yer aldığı bu modelle, çocuklar dijital risklerden korunacak.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) binasında gerçekleştirilen 2025 Yılı Çocuk Hakları İzleme ve Değerlendirme Kurulu toplantısı, 2023-2028 Çocuk Hakları Strateji Belgesi ve Eylem Planı’nın 2024 yılı faaliyetlerini değerlendirmek için önemli bir zemin sundu. Toplantıya Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş ile birlikte ilgili kamu kurumlarının ve kuruluşların yetkilileri katıldı.
Bakan Göktaş, burada gerçekleştirdiği konuşmada, çocukların haklarını koruma ve gelişimlerini destekleme misyonlarının “çocuğun üstün yararı” ilkesiyle şekillendiğini vurguladı. 2023-2028 dönemini kapsayan Çocuk Hakları Strateji Belgesi ve Eylem Planı’nı bir yol haritası olarak nitelendiren Göktaş, bu planla çocukların geleceğe güvenle hazırlanmasının öncelikleri olduğunu ifade etti.
6 Stratejik Hedefle Çocukların Yanında
Eylem planında belirlenen 6 stratejik hedef doğrultusunda yürütülen çalışmalara değinen Bakan Göktaş, çocukların sesini duyurmak ve haklarını güçlendirmek için kararlı adımlar attıklarını belirtti. “İlk hedefimiz olan çocuk hakları ve katılımı kapsamında, 18 farklı faaliyetle çocukların karar alma süreçlerinde yer almasını sağladık. Çocuk Hakları Komiteleri’ne katılan 34 binden fazla çocuğumuzun hak ve sorumluluk bilinciyle yetişmesini hedefliyoruz,” dedi. Geçtiğimiz yıl yedi bölgede düzenlenen 25. Ulusal Çocuk Forumu Buluşmaları ile çocuk haklarının önemine dikkat çektiklerini anlatan Göktaş, iki kez toplanan Çocuk Danışma Kurulu ve İl Çocuk Hakları Komiteleri ile 180 bini aşkın çocuğun katılımıyla 3 bin 545 etkinlik düzenlediklerini paylaştı. “Bu çalışmalarla, özgüvenli ve lider ruhlu bir nesil yetiştirmeyi amaçlıyoruz,” diye ekledi.
Bakan, ikinci stratejik hedef olan çocuk dostu adalet sistemine yönelik 19 faaliyetle, çocukların adalete erişimini kolaylaştıran mekanizmalar geliştirdiklerini anlattı. “Risk altındaki bir çocuğun tespit edildiği anda hızlıca harekete geçiyor, gerekli önlemleri alıyoruz,” diyerek bu alandaki hassasiyetlerini vurguladı.
Koruma ve Destek Hizmetlerinde Büyük Adımlar
Üçüncü stratejik hedefin, çocuğa yönelik koruma ve destek hizmetleri olduğunu ifade eden Göktaş, bu alanda 83 farklı faaliyetle çocukların güvenli bir ortamda büyümesini sağladıklarını dile getirdi. “Saygıdeğer Emine Erdoğan Hanımefendi’nin himayesindeki ‘Gönül Elçileri Projesi’ ile 10 bin 467 çocuğumuza koruyucu ailelerimizin şefkatli kollarını açtık. 2024’te 589 çocuğumuzu olmak üzere bugüne dek 20 bin 222 çocuğumuzu evlat edinme hizmetiyle buluşturduk,” dedi. Ayrıca, Sosyal ve Ekonomik Destek (SED) Hizmeti ile 170 binden fazla çocuğun kendi aileleri yanında desteklendiğini, 41 bin 643 çocuğun ise Okul Destek Projesi ile sosyal, kültürel ve sportif alanlarda gelişim gösterdiğini belirtti.
Göktaş, koğuş tipi bakım modelinden ev tipi bakım modeline geçişin devrim niteliğinde bir yenilik olduğunu söyleyerek, “Bin 185 çocuk evi, 119 çocuk evleri sitesi ve 58 ihtisaslaşmış çocuk evi sitesinde toplam 15 bin 168 çocuğumuza aile sıcaklığını hissettiren bir yuva sunuyoruz,” diye konuştu. Çocukların güvenliği için 2024 sonu itibarıyla 198 bin 486 çocuğun izleme sürecini takip ettiklerini, risk altındaki çocuklar için 27 bin 295 okul ziyareti ve 56 bin 524 sosyal hizmet müdahalesi gerçekleştirdiklerini aktardı. Ailelere ise 51 bin 466 rehberlik hizmeti sunulduğunu ekledi.
Alternatif Bakım ve Acil Durum Hizmetleri Güçleniyor
Dördüncü stratejik hedef olan alternatif bakım hizmetleri kapsamında 14 faaliyet yürüttüklerini kaydeden Bakan, “Korunmaya ihtiyacı olan çocuklar için bakım ve destek modellerini geliştirdik. Bakanlığımıza bağlı kreşler, gündüz bakımevleri ve çocuk kulüplerinde 92 bin 709 çocuğumuza hizmet sunduk, 2 bin 987 çocuğumuzun ise ücretsiz bakımını üstlendik,” dedi.
Beşinci hedef doğrultusunda ise afet, kriz ve acil durumlardan etkilenen çocuklar için 27 faaliyet gerçekleştirildiğini belirten Göktaş, “Kriz anlarında çocukların ihtiyaçlarına hızlı ve etkin çözümler üretmek için hizmetlerimizi daha da güçlendiriyoruz,” diyerek bu alandaki kararlılıklarını vurguladı.
Sosyal Medyada Kademeli Düzenleme Yolda
Bilgi teknolojilerine erişim ve güvenli internet kullanımı için 21 faaliyetle çocukların dijital dünyada güvenliğini sağlamayı hedeflediklerini anlatan Bakan Göktaş, dijital dünyanın hem fırsatlar hem de riskler sunduğuna dikkat çekti. “Çocuklarımız istismar, akran zorbalığı, zararlı içerikler ve nefret söylemi gibi tehlikelerle karşı karşıya kalabiliyor. Dijital bağımlılık da ciddi bir sorun haline geldi,” dedi.
13-16 Yaş Arası İçin Ebeveyn Kontrolü
Bu kapsamda “Sosyal Medya Çalışma Grubu” ile koruyucu ve önleyici adımlar attıklarını belirten Göktaş, “‘Çocuklarda Mahremiyet Bilinci’ eğitimlerimizle 2024 Aralık itibarıyla 159 bin 584 kişiye ulaştık. DUY İhbar Platformu sayesinde aileler zararlı içerikleri bildiriyor, biz de gerekli önlemleri alıyoruz,” diye konuştu. Çocukların sosyal medya kullanımına yönelik özgün bir model geliştirdiklerini ifade eden Bakan, Ekim ve Aralık aylarında düzenledikleri çalıştaylarda aileler, çocuklar, eğitimciler, psikologlar ve dijital platform temsilcileriyle bir araya geldiklerini anlattı. “13 yaşa kadar kısıtlama, 13-16 yaş arasında ebeveyn onayı içeren kademeli bir düzenleme öneriyoruz. Bunun için yasal çalışmalarımız son aşamada,” diyerek, çocuklara daha güvenli bir dijital dünya sunma hedeflerini paylaştı.