Herkes İstanbul'da beklerken Prof. Dr. Ercan Aksoy "Asıl risk başka yerde" diyerek uyardı! "Sismik boşluklar var,dikkat"

Fırat Üniversitesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ercan Aksoy, 23 Nisan 2025’te Silivri açıklarında meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremi değerlendirdi.

Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun (KAFZ) Kumburgaz segmentinde gerçekleşen depremin, Marmara’da beklenen büyük deprem fayının bir bölümünde olduğunu belirten Aksoy, “Bağımsız bir deprem ve 266 artçı sarsıntı kaydedildi. Çok sayıda artçı, fayların gerilim altında olduğunu ve kırılmaların devam ettiğini gösteriyor” dedi.

İstanbul depreminde ilçe ilçe hissedilen şiddet belli oldu! USGS haritayı paylaştı... Depremin en çok hissedildiği ilçe Beylikdüzü!Yaşam

İSTANBUL DEPREMİNİN FAY HATLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Enerji Boşalımı ve Artçılar: Aksoy, 6.2’lik depremin fay üzerinde biriken enerjinin bir kısmını boşalttığını, ancak kırılmayan fay segmentlerinin hâlâ risk taşıdığını vurguladı. “Literatürde, Marmara’da kırılmayan faylar var. Bunların ne zaman deprem üreteceğini bilemeyiz, ama risk sürüyor” dedi. 200’e yakın artçı (7’si 4.0 ve üzeri, 1’i 5.9) faydaki gerilimi yansıtıyor.

Kumburgaz Fayı: Depremin Kumburgaz fayında meydana geldiği doğrulandı. Bu fay, İstanbul’a en yakın ve potansiyel olarak 7.0 üzeri deprem riski taşıyan bir segment. Ancak Aksoy, bu depremin büyük bir depremi tetikleme olasılığının düşük olduğunu, fakat riskin devam ettiğini belirtti.

Komşu Faylara Etki: Depremin Adalar veya Çınarcık gibi komşu faylara enerji transferi sınırlı görünüyor. Detaylı sismik analizler, bu faylarda tetikleyici bir etki olup olmadığını ortaya koyacak.

MARMARA’DA 7.4 OLASILIĞI DÜŞÜK MÜ?

Aksoy’un yorumları, Prof. Dr. Osman Bektaş’ın “Marmara’da 7.4 düşük olasılık” tezine kısmen paralel. Bektaş, Kumburgaz fayının “sürüklenen fay” (creep) özelliği taşıdığını, enerjiyi yavaş boşalttığını savunurken, Aksoy daha temkinli: “Kırılmayan faylar risk oluşturuyor. Zamanlama bilinmese de hazırlıklı olmalıyız.” Kandilli Rasathanesi’nin %64 olasılıkla 2030’a kadar 7.0 üzeri deprem tahmini, Aksoy’un risk uyarısını destekliyor.

ESAS TEHLİKE: PALU-BİNGÖL VE YEDİSU

Aksoy, İstanbul’daki 6.2’lik depremin gölgesinde, esas tehlikenin Doğu Anadolu Fay Zonu’nda (DAFZ) olduğunu vurguladı:

Palu-Bingöl Sismik Boşluğu: “Bu bölge uzun zamandır deprem üretmiyor. Sismik boşluk olarak adlandırılan bu alanda deprem süresi dolmuş, ancak hâlâ sarsıntı yaşanmadı. Elazığ, Bingöl ve çevre iller için risk yüksek.”

Yedisu Fayı: Erzincan ile Bingöl’ün Karlıova ilçesi arasında yer alan Yedisu’da en son 1784’te deprem oldu. Aksoy, “250 yıl geçti, deprem tekrarlanma aralığı doldu. 75 km’lik fay kırılırsa 7.0 ve üzeri bir deprem mümkün” dedi. Ancak fayın tamamının kırılma olasılığı bilinmiyor.

6 ŞUBAT DEPREMLERİNİN DERSİ

Aksoy, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerine (7.8 ve 7.6) değinerek, DAFZ’nun 400 km’den fazla kırıldığını ve enerji boşalımı yaşadığını belirtti. “Kırılan faylarda büyük deprem beklemek doğru değil, ancak kırılmayan segmentler (Göksun, Hatay, Malatya Yeşilyurt, Sincik) hâlâ aktif” dedi. Bu bölgelerdeki artçıların normal olduğunu, ancak Palu-Bingöl gibi sismik boşlukların daha büyük tehdit oluşturduğunu ekledi.

İstanbul'daki 6.2'lik deprem fay hatlarını nasıl etkiledi? Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş'tan rahatlatan açıklama: 7'den büyük deprem olmaz!Gündem

ÖNERİLER VE HAZIRLIK

Aksoy, deprem riskini azaltmak için şu önerilerde bulundu:

Yapılaşma: Yüzey kırıklarının olduğu alanlarda yapılaşma yasaklanmalı, diğer bölgelerde zemin etütlerine uygun binalar inşa edilmeli.
Veri Kullanımı: 6 Şubat 2023 sonrası saha çalışmaları, zengin bir veri kaynağı sağladı. Bu veriler, riskli bölgelerde planlama için kullanılmalı.
Toplum Bilinci: İstanbul’da Kumburgaz gibi fayların riski sürüyor. Vatandaşlar, AFAD’ın “çök-kapan-tutun” önerilerine uymalı, toplanma alanlarını öğrenmeli.
Kentsel Dönüşüm: Küçükçekmece Doğuş Sitesi gibi riskli yapılarda dönüşüm hızlanmalı. İBB’nin “İstanbul Yenileniyor” projesi örnek alınabilir.

Büyük deprem sonrası İstanbullular nerelere gönderilecek? Tahliye planı açıklandı! 7.5'lik depreme hazır mıyız?Yaşam

Prof. Dr. Ercan Aksoy, İstanbul’daki 6.2’lik depremin Marmara’daki riski azaltmadığını, kırılmayan fayların hâlâ tehdit olduğunu vurguladı. Ancak asıl tehlikenin Palu-Bingöl ve Yedisu’daki sismik boşluklar olduğunu belirtti. İstanbul için tahliye planları (23 tahliye alanı, deniz-kara-hava yolları) ve kentsel dönüşüm çalışmaları hızlanmalı. Vatandaşlar, AFAD ve Kandilli Rasathanesi’ni takip ederek dezenformasyondan kaçınmalı.